RAW-bestanden afstaan als fotograaf, wanneer moet dat?
RAW-bestanden afstaan. Het wordt fotografen vaak gevraagd te doen. Soms na een klacht, vaak ook omdat klanten denken er recht op te hebben. Maar wanneer ben je nu verplicht om je RAW-bestanden echt af te staan?
Leveren wat is afgesproken
In de basis is het heel eenvoudig: je hoeft alleen te leveren wat je ook bent overeengekomen. Dat betekent dat er in je offerte, contract en/of algemene voorwaarden iets moet staan over de foto’s die je levert.
Daarom spreek je bijvoorbeeld WEL af:
- Dat je alleen .jpg bestanden levert
- Alleen door jou bewerkte bestanden levert
- Alleen de door jou geselecteerde bestanden levert
Dus spreek je NIET af:
- Dat je alle bestanden levert
- Dat je onbewerkte bestanden levert
Er zijn immers wel eens wat mislukte foto’s die je echt niet wil leveren aan je klant en soms wil je een foto eigenlijk alleen in zwart/wit leveren, omdat het in kleur niet goed uitkomt.
LawStories in je mailbox?
Hebben ontevreden klanten recht op RAW-bestanden?
Ook ontevreden klanten hebben niet direct recht om de RAW-bestanden te ontvangen. Bekijk altijd eerst wat de klacht is en hoe je die op kunt lossen. Het leveren van de RAW-bestanden of van de mislukt bestanden, lost het probleem niet altijd op!
Als de klacht terecht is en je hebt een wanprestatie gepleegd (je hebt je niet volledig aan de afspraken gehouden, bijvoorbeeld omdat de kwaliteit heel anders is dan ze hadden mogen verwachten), dan moet jouw klant je de kans geven het probleem op te lossen. Nakoming, noemen we dat in juridische taal. Je zorgt daarmee dat je alsnog aan de overeenkomst voldoet. Soms kun je een fotosessie opnieuw doen, maar bij zoiets als een event of bruiloft kan dat natuurlijk niet.
Als het probleem is op te lossen door opnieuw na te bewerken, dan mag je dat in eerste instantie zelf doen of laten doen. Je hoeft de RAW-bestanden alleen te geven als jouw klant het bewerkingsprobleem wel door een ander zou kunnen laten oplossen.
Privékopie
Denk er overigens wel aan dat je klanten alleen kunt verbieden de foto’s te bewerken, als je dat met ze afspreekt. In de basis mogen ze namelijk wel kopieën maken voor zichzelf en daarom ook voor zichzelf de foto’s bewerken. Ze mogen die bewerkingen alleen niet openbaar maken.
Op zich is het recht om te mogen bewerken overigens nog geen recht om ook de RAW-bestanden of überhaupt om goed bewerkbare bestanden te mogen ontvangen.
Geen verplichting, maar het is je eigen keuze
Het is dus meestal geen verplichting om je RAW-bestanden af te staan. Als het je klant tevreden maakt, is het soms misschien toch verstandiger om te doen. Liever een tevreden klant met RAW-bestanden dan een ontevreden klant.
Als het je klant er alleen om te doen is dat de beelden gemakkelijker bewerkt kunnen worden, zou je misschien ook een ander bestandsformaat kunnen aanbieden. Communicatie is hier het belangrijkste. Leg je klant vooral uit waarom je liever niet de RAW-bestanden geeft, maar wat je wel kunt bieden om toch hetzelfde resultaat te bereiken.
Denk in oplossingen en mogelijkheden en communiceer dat naar je klant, liever dan dat je in negativiteit blijft hangen.
Meer leren over auteursrecht? Volg de online cursus Praktisch Auteursrecht
