Kon Betaalde Propaganda voor het Koningslied door DWDD door de Beugel?
NPO Radio 2 en De Wereld Draait Door zouden betaald hebben gekregen om het Koningslied te promoten. Zelf ontkennen ze dit. Maar wat als ze werkelijk betaald hebben gekregen. Mag dat eigenlijk wel?
Het Koningslied was zo slecht dat het mij eerlijk gezegd weinig verbaast dat programmamakers betaald moesten worden om het te promoten. ‘Het is toch heel normaal om een omroep of programmamaker te betalen om jouw product te promoten’, hoor ik je denken. Dat klopt, normaal gesproken mag dat ook. Het probleem in dit geval is dat NPO Radio 2 en De Wereld Draait Door tot de publieke omroep behoren en dan mag het dus niet. Ze moeten onafhankelijk blijven.
Mediarecht
De Mediawet stelt regels voor het uitzenden van reclame op de publieke omroep. De publieke omroep mag wel een beetje reclame uitzenden, maar in veel beperktere mate dan haar commerciële zusje. Programma’s mogen bijvoorbeeld niet onderbroken worden voor reclamedoeleinden.
De hoofdregel is dat gesponsorde onderdelen in programma’s van de publieke omroep niet zijn toegestaan. Sponsoring mag wel tijdens programma’s over cultuur en sport.
De vraag die als eerst in mij op komt is of De Wereld Draait Door wellicht onder de wettelijke uitzondering voor culturele programma’s valt? Culturele onderwerpen zijn immers aan de orde van de dag bij Matthijs aan tafel. En zou De Wereld Draait Door het Koningslied ook gepromoot hebben als zij hier niet voor betaald zouden krijgen?
LawStories in je mailbox?
DWDD ontkent dat ze betaald hebben gekregen
NPO en De Wereld Draait Door ontkennen betaald te zijn voor promotie van het Koningslied en doen het stuk van de NOS af als ‘klinkklare nonsense’, aldus DWDD.
DWDD heeft niet betaald gekregen voor promotie koningslied. Berichtgeving NOS klinkklare nonsense.
— Dieuwke Wynia (@DieuwkeWDD) September 10, 2015
Inmiddels zegt ook de NPO dat er niet betaald is voor de promotie van het Koningslied
Nieuwsbericht @NOS is onjuist. @DWDD en @NPORadio2 hebben géén geld gekregen voor de promotie van het #Koningslied. http://t.co/4tXoEZZJa9
— NPO Actueel (@NPO_Actueel) September 10, 2015
Dus DWDD kreeg toch niet betaald voor aandacht Koningslied. Blijft raar dat ze toch in het kostenoverzicht staan: http://t.co/DYlJTJ8LTM
— Nick Kivits (@NickKivits) September 10, 2015
Cultuur of propaganda?
Laten we ervan uitgaan dat de NPO en De Wereld Draait Door betaald zijn om het Koningslied te promoten. Het Koningslied als onderwerp in het programma zou aan het publieke debat omtrent het Koningshuis kunnen bijdragen. Wel of geen Koningshuis, de rol van het Koningshuis en, erg relevant in deze situatie, wat kost het Koningshuis de Nederlander jaarlijks? Het Koningslied heeft al meer gekost dan een gemiddelde burger in een decennium verdient.
In die zin zou dit lied kunnen worden gekwalificeerd als ‘cultureel’ onderwerp. Nu geen van deze onderwerpen is aangesneden in relatie tot het Koningslied is de vraag of het promoten ervan onder de ‘cultuuruitzondering’ valt. Zou De Wereld Draait Door ook het nieuwe nummer van Ilse de Lange promoten wanneer zij zou aanbieden hiervoor te betalen? Waarschijnlijk niet, want bij een kritisch journalistiek programma hoort het kritiekloos promoten van muziek niet thuis. Hoewel ook commerciële muziek een cultureel doel kan dienen en de publieke omroep zich hiervoor kan laten sponsoren, vraag ik mij af of de NPO en De Wereld Draait Door en niet te vergeten het Commissariaat voor de Media hiermee akkoord zouden gaan. Het zou de journalistieke vrijheid namelijk te veel aantasten. Daarnaast zou het vertrouwen van de kijker te veel geschaad worden wanneer zij niet meer kan uitgaan van ongekleurde informatie. De promotie van het Koningslied is dus weinig cultureel te noemen en kan wellicht beter bestempeld worden als propaganda.
De Wereld Draait Door kan naar mijn mening wel bestempeld worden als cultureel programma. Zoals ik al zei zijn culturele onderwerpen aan de orde van de dag en kan de kijker iedere avond rekenen op een knap staaltje muziek. Nou, meestal dan. Hoewel ik niet tegenspreek dat muziek wel degelijk tot cultuur behoort, vraag ik mij af of je het Koningslied muziek mag noemen. De triviale tekst, de enigszins vreemde zinsopbouw en de weinig originele melodie maakt het voor mij niet erg muziek waardig.
Consequenties?
Een hoop ‘poe ha’ maar waarschijnlijk geen consequenties. De NPO en De Wereld Draait Door zijn betaald door de overheid. Het komt dus allemaal uit hetzelfde potje. Mocht het de volgende keer anders zijn, zoals in de kwestie met het Sinterklaas-inpakpapier bij het Sinterklaasjournaal 2013 waarbij het Commissariaat voor de Media een fikse boete oplegde aan de NTR, dan mag je ons natuurlijk best bellen hoor Matthijs.
Advies nodig? Neem contact op!
Lees meer over de vraag of DWDD en Radio 2 betaald hebben gekregen voor de promotie van het Koningslied: NOS / NOS / NU.nl / AD / NRC / Elsevier
Volgens de Telegraaf gaan er kamervragen over het koningslied gesteld worden.