Kluun deel 5: Kluunzig
Raymond van de Klundert en Kluun B.V. waren er helemaal klaar mee. De beelden die hij gebruikte waren wel citaten, vond hij. Fotografen zeuren, maken er hun verdienmodel van om bloggers aan te klagen wanneer zij een plaatje bij een praatje gebruiken. Na een aantal schikkingen koos bestseller auteur Kluun er dit keer voor het op een rechtszaak aan te laten komen. Het ging hier om blogs over het boekenbal in 2007 en de foto’s die hij bij dat blog plaatste. De foto’s heeft hij een aantal maanden geleden al van zijn website verwijderd.
De blogs van Kluun
Het gaat in dit geval om twee blogs. In beide gevallen heeft Kluun een foto van fotograaf Klaas Koppe gebruikt.
Het was stil in Café de Zwart was een blog van Kluun dat hij op 1 maart 2007 postte. Het is, samengevat, een blog over boekpresentaties en in het bijzonder over die van Het Schervengericht van A.F.Th. van der Heijden. Het was er volgens dat blog zo druk dat het bij (schrijverscafé) Café de Zwart nog nooit zo rustig is geweest. Hier plaatste Kluun een foto bij van het terras van dit café dat in 1997 door Koppe is gemaakt. In de foto staat een copyright notice met de naam Klaas Koppe.
Hoe een Boekenbal eruitziet? is een blog dat Kluun op 13 maart 2007 plaatste, de ochtend voor het boekenbal. Het blog is niet meer dan een foto van het boekenbal uit 1984 waarbij Kluun meldt dat de foto door Klaas Koppe is gemaakt en dat er elders blogs van eerdere boekenballen terug te lezen zijn. Wederom met een copyright notice en naam Klaas Koppe in de foto.
LawStories in je mailbox?
Rechtszaak
Fotograaf wilde het dubbele van de werkelijk geleden schade. Kluun wilde wel schikken voor het bedrag van de werkelijke schade. Ze kwamen er niet uit en lieten het op een rechtszaak aankomen.
Schade wordt berekend op basis van de richtprijzen fotografie. De zaak dient tussen Klaas Koppe en Kluun B.V.. Kluun B.V. sputtert nog wat over dat Kluun B.V. niet verantwoordelijk zou zijn voor de inhoud van de website, omdat deze geheel wordt bepaald door Raymond van de Klundert, maar dat verweer slaagt niet.
De discussie gaat uiteindelijk dus om de vraag of er sprake is van een citaat.
Citaat
Volgens Kluun was er sprake van een citaat. Voor een citaat zijn enkele criteria van belang.
Belangrijk is bijvoorbeeld dat het citaat noodzakelijk is binnen de context waar het geplaatst wordt. Dus dat de blogpost niet duidelijk genoeg of niet compleet zou zijn zonder dat citaat. Het citaat en de blog moeten inhoudelijk met elkaar verbonden zijn.
Volgens Kluun was daar sprake van, volgens Koppe niet.
Volgens de rechter moet het citaatrecht terughoudend worden uitgelegd. ‘Niet iedere aankondiging [is] een vrijbrief om daarbij willekeurig welke afbeelding te plaatsen.’ Volgens de rechter is het (inhoudelijke) verband tussen de foto en het blog onvoldoende. Er is dus geen sprake van een citaat. Bovendien was in het geval van het boekenbalblog de verhouding tussen tekst en beeldcitaat niet voldoende. De tekst had ongeveer dezelfde omvang als het beeld. Door die verhouding had de foto niet meer het formaat dat een citaat zou moeten hebben.
Vergoedingen
Update 6/12 09:58
Uiteindelijk moest Kluun het bedrag betalen waarvoor hij ook had willen schikken. Dat wil zeggen: de werkelijke schade door het misbruik van de foto zonder geldige licentie. Dat was per foto €240, dus gezamenlijk €480,-. Deze bedragen zijn gebaseerd op de destijds geldende richtprijzen fotografie. Rechters gaan vaak akkoord met deze lijst ter onderbouwing van de schade. Aangezien er in de foto’s zelf al de naam van de fotograaf stond en de foto’s niet verminkt waren of andere dergelijke zaken, was er geen sprake van schending van het persoonlijkheidsrecht. Geen schade, dus daar ook geen vergoeding voor.
De toeslag uit de algemene voorwaarden van de Fotografen Federatie werden door de rechter niet geaccepteerd. Dat is ook niet gek, aangezien er geen overeenkomst was en algemene voorwaarden alleen maar van toepassing kunnen zijn op overeenkomsten (contracten) én mits de algemene voorwaarden ter hand zijn gesteld.
De proceskosten werden gecompenseerd. Dat wil zeggen dat partijen elk voor hun eigen proceskosten op moesten draaien. Volgens de kantonrechter werden beide partijen over en weer gedeeltelijk in het gelijk en gedeeltelijk in het ongelijk gesteld. Het is dan gebruikelijk geen proceskostenveroordeling toe te kennen. Ook de buitengerechtelijke kosten van de fotograaf hoefden niet door Kluun betaald te worden. In beide gevallen heeft dit er mee te maken dat Kluun in eerdere briefwisselingen steeds bereid is geweest wel de schade (€480,-) te betalen bij wijze van schikking, ondanks dat hij het met de vorderingen nooit eens is geweest.
Lees Kluun’s mening over het vonnis. Het vonnis zelf kun je op rechtspraak.nl lezen.
Wist je trouwens dat Kluun ook onrechtmatig werk van mij op zijn site heeft geplaatst? Nog net mijn naam erbij, maar niet eens een linkje. Gaat over Het Duel uit de Volkskrant. Op mijn stukje tekst rust auteursrecht. Mijn auteursrecht, want de Volkskrant heeft niets aangepast. Had Kluun even toestemming om moeten vragen.
Lees ook:
– Kluun deel 1: Moest zijn site echt op zwart?
– Kluun deel 2: Klunimero
– Kluun deel 3: In gesprek met Lars Boering
– Kluun deel 4: Lesje Auteursrecht
– Auteursrecht: Citaat