Juice Channels moeten roddels voldoende kunnen onderbouwen
Één bron is geen bron is het journalistieke adagium. Dat lijkt nu ook in de rechtspraak het uitgangspunt te zijn. Yvonne Coldeweijer hoefde haar bron niet bekend te maken, maar moet wel rectificeren.
What the juice?!
Life of Yvonne publiceerde op 14 maart 2022 op haar Instagramkanaal een story over Samantha Steenwijk. Een volger stuurde een DM: “Eng wijf bah…lekker afvallen met speed pillen (iomax)”. Gelukkig vraagt Yvonne eerst nog “Hoe weet je dat zij die pillen heeft gebruikt?” Maar bij die vraag en het antwoord “Ik ken degene bij wie ze ze koopt” blijft het.
Op 15 maart 2022 publiceert Yvonne Coldeweijer vervolgens een YouTubevideo, waarin ze vertelt dat Samantha Steenwijk met Iomax zou zijn afgevallen. Ze zegt dat ze daar bewijs voor heeft en zegt ook:
“Het is weer zo fucking schijnheilig voor de mensen die ook een maatje meer hebben en denken ik wil eigenlijk ook afvallen en ik zie Samantha die doet dat. Die gaat op een paard zitten en valt zo 22 kilo af. Dat vind ik toch een beetje lullig dan, want ja je liegt dus eigenlijk wel.” “Welke halvegare gaat er nou pillen nemen die supergevaarlijk zijn voor je gezondheid. Waar je een hersenbloeding van kan krijgen. Spóór jij niet ofzo?”
Samantha Steenwijk is niet blij met deze roddel en beschuldiging. Op 23 maart 2022 stuurt haar advocaat daarom een brief. De video moet verwijderd worden en ze eisen een rectificatie.
LawStories in je mailbox?
Één bron is geen bron
Het wordt Yvonne Coldeweijer toch wat heet onder de voeten. Dus wat ze eerst niet gedaan heeft, voor ze de roddel op Instagram en YouTube verspreidde, doet ze alsnog: proberen te checken of de roddel wel echt waar is.
Ze vraagt aan haar spion of ze zeker weet dat Samantha deze pillen heeft gekocht. Zoveel bewijs had Yvonne Coldeweijer op dat moment dus nog niet, al beweerde ze dat in haar video juist wel. Iets wat ze overigens altijd is vol blijven houden, ook na de zitting nog.
De bron/spion verwijst haar naar iemand op Facebook die er meer van zou weten. Deze persoon vertelt dat Samantha Steenwijk de pillen weer bij een vriend van hem gekocht zou hebben. Die wil er verder niets over kwijt in verband met privacy. De naam van die persoon is dus ook bij Yvonne Coldeweijer niet bekend.
Op 11 april 2022 heeft Yvonne Coldeweijer weer contact met haar eerste bron. Ze wisselen uit dat de verkoper alleen in grote hoeveelheden verkoopt. “Ja die pillen gaan niet per 100 zei hij” Toch zou Samantha Steenwijk niet dealen, maar alleen zakjes met een maandvoorraad kopen.
Alledrie deze personen zijn mensen die Yvonne Coldeweijer niet kent en waarvan ze dus de betrouwbaarheid niet in kan schatten. Het zijn bovendien geen serieuze aanwijzingen voor de juistheid van de beschuldiging.
Over deze drie bronnen zegt de voorzieningenrechter:
“Het gaat dus uiteindelijk om twee haar verder onbekende anonieme bronnen, die verklaren over een derde persoon, over wie al helemaal niets bekend is. Dat is dus drie keer (bijna) niks.“
Yvonne Coldeweijer is een journalist, of ze nu wil of niet
Yvonne Coldeweijer heeft in een video op haar YouTubekanaal Life of Yvonne en ook op Instagram al vaker duidelijk gemaakt dat zij juist niet vergeleken wil worden met media en journalistiek. Ze deelt ‘maar’ juice. Ook tijdens dit kort geding heeft ze weer gezegd geen onderzoeksjournalist te zijn. Daarom heeft ze niet veel gedaan om te achterhalen of de roddel wel waar was.
Yvonne Coldeweijer wil wel graag een beroep doen op journalistieke bronbescherming. Met verwijzing naar een arrest van het Hof van Justitie wijst de voorzieningenrechter dit toe. Bij journalistieke bronbescherming, wordt uitgegaan van de persvrijheid van een journalist. Alleen in het geval van een ‘overriding requirement in the public interest’ kan dat anders zijn. De voorzieningenrechter zegt simpelweg dat daar hier geen sprake van is, maar onderbouwt dat niet.
In een uitgebreid achtergrondartikel zal ik verder ingaan op waarom het kanaal Life of Yvonne als journalistiek gezien moet worden en hoe beoordeeld moet worden of er een dwingende reden in het publiek belang is, waardoor bronbescherming toch niet toegewezen zou moeten worden.
Op het punt van de bronbescherming won Yvonne Coldeweijer dus deze rechtszaak.
Rectificatie
Yvonne Coldeweijer moet wel een rectificatie plaatsen. Daarover heeft ze eerder al met de advocaat van Samantha Steenwijk gesproken, maar ze heeft uiteindelijk niet met een rectificatie ingestemd, omdat het witte letters op een zwarte achtergrond moest zijn en omdat ze het woord ongegrond moest gebruiken. Daar was ze het niet mee eens.
Toch waren de eisen logisch. Het oorspronkelijke bericht op Instagram was namelijk ook in witte letters op een zwarte achtergrond. Een rectificatie moet dezelfde impact hebben. Het woord ongegrond was eenvoudigweg gekozen omdat ze een bewering had gedaan die ze niet kon onderbouwen. Maar ja, Yvonne Coldeweijer vond nog steeds dat haar bewering klopte, daarom wilde ze dat woord niet gebruiken. Nu moet het van de rechter alsnog, maar wel pas nadat het vonnis is betekend door de deurwaarder.
De rechter heeft nu alsnog een rectificatie toegewezen.
Onrechtmatige publicatie
De vordering voor de rectificatie wordt toegewezen, omdat de publicatie onrechtmatig is. Het recht op privéleven van Samantha Steenwijk is geschonden omdat het een ernstige beschuldiging is met nare gevolgen, mede omdat zij nu het gezicht is geworden van de illegale pillen. Vanwege de ernst van de beschuldiging, moet er wel echt wat tegenover staan. Alleen maar ‘ik heb recht op vrijheid van meningsuiting’ is dan niet meer genoeg. Ze bracht het bovendien als feit en niet als roddel, wat nog meer ervoor zorgt dat de beschuldiging ook onderbouwd moet worden. Juist dat kon Yvonne Coldeweijer niet. Ze heeft bovendien een groot bereik en steeds vaker nemen andere media haar berichten over. Ook daar moet rekening mee gehouden worden.
Geen schadevergoeding
Schadevergoeding hoeft niet betaald te worden. Door de rectificatie en media-aandacht voor deze rechtszaak, zou de schade alweer zijn opgeheven.
Er is natuurlijk wel nog schade, omdat we in Nederland meestal geen volledige schadeveroordeling toekennen. Het voeren van de rechtszaak heeft Samantha dus ook geld gekost. Maar goed, die vraag hoort inderdaad niet mee te wegen bij de vraag of er schadevergoeding betaald zou moeten worden.
De uitspraak zelf lees je op rechtspraak.nl