Gebruik van foto’s geplaatst op social media rechtmatig?
Deze week berichtte Reuters over een interessante rechtszaak in de VS: Een journalist plaatste op Twitter foto’s van de aardbeving in Haïti. Deze foto’s werden overgenomen door AFP. AFP distributeerde deze foto’s vervolgens naar Getty Images. Via Getty Images kwam ook The Washington Post aan de foto’s en publiceerde deze in de krant. De journalist die deze foto’s op Twitter plaatste was daar niet erg blij mee. Uiteindelijk ontstond in 2010 hier een rechtszaak over. Nog niet over alle geschillen heeft de Amerikaanse rechter iets gezegd. Een definitieve uitspraak is dit dan ook zeker niet. Maar het lijkt me aardig de tussenstand te bespreken.
Twitter Voorwaarden
Deze uitspraak gaat enkel over de voorwaarden van Twitter en de verhouding tussen de voorwaarden en het gebruik van de foto’s door AFP en The Washington Post. AFP vond dat de foto’s vrij voor gebruik zijn geworden op het moment dat de fotograaf de foto’s op Twitter plaatste. Daar was de rechter het niet mee eens.
De Twitter voorwaarden zijn vrij helder over het auteursrecht. Delen via Twitter, door bijvoorbeeld te retweeten mag, maar het auteursrecht zal altijd blijven bij de oorspronkelijke auteursrechthebbende, meestal de persoon die het plaatje ook plaatste.
Dat is ook wat de Amerikaanse rechter heeft gezegd. Over andere aspecten heeft de rechter nog geen oordeel geveld.
LawStories in je mailbox?
Citaatrecht
Is er helemaal geen mogelijkheid op Twitter geplaatste berichten of foto’s ergens anders te publiceren?
Dat hangt er vanaf. Het uitgangspunt is inderdaad dat er auteursrecht kan rusten op een Tweet en natuurlijk ook op een foto of ander beeld dat via Twitter is gepubliceerd. Zo’n tweet moet wel origineel genoeg zijn en dat kan knap lastig worden binnen 140 tekens. Een auteursrechtelijk beschermd beeld maken is in die zin veel makkelijker. Wordt een tweet of foto als citaat gebruikt, dan mag het wel door een derde gepubliceerd worden. Daarvoor is onder meer van belang dat de tweet of het beeld het artikel ondersteunt. Wordt de tweet of het beeld gebruikt ter verfraaiing, of misschien juist als het hoofdonderwerp, dan is er geen sprake meer van een citaat en mag het niet meer zonder toestemming gebruikt worden. Overigens is naamsvermelding in elk geval verplicht.
Internationaal Auteursrecht
Waar we overigens ook rekening mee moeten houden is dat dit verhaal vooral in de VS speelt en niet in Nederland. In de VS zijn de regels rondom auteursrecht anders. Daarnaast wordt er daar heel erg anders omgegaan met schadevergoedingen. In Nederland komt schadevergoeding niet uit boven de werkelijke schade die je geleden hebt. In de VS kan de vergoeding wel boven de werkelijke schade uitkomen én kan er schade bij wijze van boete toegekend worden, om er voor te zorgen dat de inbreukmaker het de volgende keer wel uit zijn hoofd zal laten dit nog een keer te doen.
Lees ook:
– Blog en een beeldcitaat
– Auteursrecht, portretrecht en openbaarmaking door een hyperlink
– Blogger moet betalen voor onrechtmatig gebruik foto’s
– Workshop Auteursrecht voor Beeldmakers