De wet voor bloggers
Er bestaat natuurlijk geen wet voor bloggers. Dat wil helaas niet zeggen dat bloggers niet met wettelijke regels te maken krijgen. Er bestaan zelfs wat sociale regels over bloggen, al zijn er ook genoeg bloggers die juist vinden dat bloggen geen regels moet kennen. Kortom: met welke regels moet je rekening houden wanneer je gaat bloggen en hoe kun je dat eenvoudig doen?
Beeld bij je Blog
Tekst alleen is maar saai. (Oeps, schuldig) Daarom plaatsen veel bloggers graag wat beeld erbij. Foto’s, illustraties, infographics etc.
Maak jij als blogger zelf je beeld, dan is dat natuurlijk mooi. Je zult al snel auteursrecht op je eigen beeld krijgen, waardoor je ook kunt voorkomen dat anderen ongevraagd jouw beeld zullen gaan gebruiken. Let bij het maken van eigen beeld er eventueel wel op dat je niet tegelijkertijd inbreuk maakt op het auteursrecht van een ander, omdat je stukjes beeld ‘geleend’ hebt. Hetzelfde geldt voor het gebruik van merken in je beeld.
Over lenen gesproken. Maak je geen eigen beeld, maar zoek je beeld via Flickr of misschien gewoon via Google, is de kans groot dat je eerst om toestemming voor gebruik moet vragen. Als je het beeld enkel gebruikt om je blog op te fleuren en heeft het verder geen toegevoegde waarde, zorg dan dat je de maker van het beeld aanspreekt en eerst vraagt of je het beeld mag gebruiken. Via Flickr kun je zoeken op Creative Commons licenties, waarmee al toestemming voor bepaald soort gebruik gegeven wordt. In andere gevallen zul je een mailtje moeten sturen. Met een beetje geluk mag je het beeld gratis of voor weinig gebruiken, zolang je maar aan naamsvermelding doet.
Gebruik je het beeld nou ter illustratie van je tekst, om de inhoud van de tekst te ondersteunen en gaat de tekst over wat er op het beeld te zien is, dan mag je het beeld zonder toestemming gebruiken. Er is dan sprake van de uitzondering van het citaatrecht. Je gebruikt het beeld als citaat. Toestemming is niet nodig, maar bron- en naamsvermelding zeker wel!
LawStories in je mailbox?
Tekst citaat
Behalve beeld als citaat, zul je zo af en toe ook geïnspireerd zijn geraakt door tekst die je elders gelezen hebt. Dat je deze niet volledig over mag nemen, zonder toestemming en zonder naamsvermelding, zullen de meeste mensen wel weten. Je laten inspireren is uiteraard ook helemaal geen probleem. Wil je een deel van de tekst gebruiken, bijvoorbeeld om dat uit te lichten, te bespreken, verder uit te werken of als voorbeeld te gebruiken, dan kan dat vaak als citaat.
Hoe ver je mag gaan in het gebruik als citaat is onduidelijk. Althans, daar bestaan geen strikte regels voor. Er staan geen vaste percentages of hoeveelheid voor.
Een tweet is bijvoorbeeld zo kort, dat slechts een deel daarvan gebruiken niet eens mogelijk is. Je mag de gehele tweet als citaat gebruiken. Vergeet dan niet te verwijzen naar de oorspronkelijke schrijver ervan. Wil je een alinea uit een blog of artikel gebruiken, hoeft dat ook geen probleem op te leveren. Zorg voor duidelijke bron- en naamsvermelding en zorg er vooral voor dat je eigen artikel wel groter is dan enkel de geleende alinea. De alinea gebruiken met een eigen titel en misschien nog een afsluitende zin, is niet voldoende. Je hebt wellicht maar een klein deel van het artikel gebruikt, maar gebruikt vervolgens de alinea eigenlijk als volledig eigen artikel. Daardoor is de alinea binnen jouw eigen artikel geen citaat meer. Kortom, het citaat dat je gebruikt, moet binnen je eigen artikel eigenlijk ook weer de grootte van een citaat hebben. Volg je het nog?
Vrijheid van Meningsuiting
Natuurlijk mag je in principe gewoon zeggen wat je wilt. Je moet daarbij hooguit rekening houden met rechten van anderen. Dat kan wel eens botsen.
Zo mag je niet zomaar iemand schaden in zijn eer en goede naam. Simpel weg overal ‘Ik vind’ voor zetten, is daarom ook niet voldoende.
Er zijn nauwelijks stelregels of grenzen te geven wat betreft de vrijheid van meningsuiting. Uitersten zijn nog redelijk duidelijk. Is jouw blog vooral grappig of satirisch bedoeld, dan is dit eerder toegestaan dan een blog dat duidelijk beledigend bedoeld is. Gaat jouw mening over nieuws of een debat dat al gaande is en kun je jouw mening met feiten onderbouwen, dan zal er ook niet snel een probleem ontstaan. Meer uitleg kun je lezen in ‘vrijheid van meningsuiting: brievenbusfirma‘.
Hyperlinks
Hoe we om moeten gaan met hyperlinks? De rechtspraak is daar nog niet helemaal over uit.
Vooralsnog worden hyperlinks gezien als openbaar makingen. Openbaar maken is een exclusief recht van de auteursrechthebbende. Maak jij als blogger het werk van iemand anders openbaar, eventueel doormiddel van een hyperlink, mag dat niet zomaar.
Ook foto’s, video’s en muziek embedden kan daarom niet zomaar. Op dit moment.
Ik houd jullie op de hoogte van de vorderingen en veranderingen hierin.
Update: hyperlinken naar content die openbaar is, mag. Als de content echter illegaal is of nog niet openbaar, bijvoorbeeld omdat je alleen met een wachtwoord of via een verborgen adres bij de content kunt komen, mag je er niet naar linken. Embedden lijkt door het Hof van Justitie in Luxemburg inmiddels te zijn toegestaan, maar het is nog onduidelijk hoe de Nederlandse Hoge Raad er over denkt. (Linkjes naar relevante blogposts volgen)
Reclame
Blog je voor geld, maak je gebruik van gastblogs of krijg je wel eens gratis producten opgestuurd om te reviewen? Let dan even op de regels rondom reclame.
Voor de lezer moet duidelijk zijn dat jij voor de blogpost betaald hebt gekregen of dat het gastblog eigenlijk een betaalde advertorial is.
Vooral belangrijk is te melden wat de herkomst van het betreffende blogartikel is. Heb je het zelf geschreven of is het door iemand anders geschreven? Meldt het vooral wanneer je blogpost gaat over een artikel dat je gratis toegezonden hebt gekregen. Nog belangrijk is het te melden wanneer je simpelweg betaald werd om een positieve review te schrijven of wanneer er richtlijnen aan je gegeven zijn voor het betreffende artikel. Meer weten over wat wel en niet is toegestaan bij (semi-)betaald bloggen? Lees vooral ‘Eerlijke blog of reclame‘ nog eens door.
Kortom
Kortom, houd je aan de regels. Zoek de grenzen niet op. Voorkom schadevergoedingen.
Het kan eenvoudig door de juiste bronnen te gebruiken, aan naamsvermelding te doen en bij betaalde posts dit simpelweg te vermelden.
En andere regels? Daar doen we niet aan.
Dit blog is mede geschreven naar aanleiding van de #Blogpraat blogkermis
Meer weten? Er is nu ook een workshop Wet voor Bloggers! In ruim 3 uur word je bijgepraat over alles dat je moet weten bij het hebben van een blog, zakelijk of privé.
Volg de workshop Wet voor Bloggers
Lees ook:
– Blogger moet betalen voor onrechtmatig gebruik foto’s
– Eerlijke blog of reclame?
– Auteursrechtinbreuk door hyperlink
– Vrijheid van meningsuiting
– Auteursrecht: Creative Commons
