De waarde van een banaan met duct tape
Als je een bekende kunstenaar bent, kun je een banaan met duct tape vastplakken op een witte achtergrond en dat verkopen voor tussen de $120.000 en $150.000,-. Het kunstwerk heet Comedian ie gemaakt door kunstenaar Maurizio Cattelan, bekend van de uit Buckingham Palace gestolen gouden toiletpot.
Concept(uele) Kunst?
Er zijn meerdere bananen met duct tape opgeplakt en verkocht. Maar wat hebben mensen dan gekocht? Het idee is kennelijk dat ehm, precies dat, alleen het idee is verkocht. Het concept. En dat de kopers een certificaat van echtheid krijgen.
Dat er dus ook een banaan door een ‘performing arts’ kunstenaar werd opgegeten, was dus geen probleem. Gewoon een nieuwe banaan opplakken en klaar.
LawStories in je mailbox?
Geen auteursrecht op een idee
Het idee om een banaan met duct tape op te plakken, is precies dat: een idee.
Een idee kan niet worden beschermd door het auteursrecht. Alleen de specifiek uitgewerkte versie daarvan. Maar ja, een banaan is een banaan. Aan duct tape is ook niets bijzonders, evenals een witte muur. In de uitvoering zou dan iets moeten zitten dat bijzonder genoeg is om het wel met het auteursrecht te kunnen beschermen.
De exact manier van opplakken bijvoorbeeld. Of als er iets speciaals met de banaan zou zijn gedaan. Maar dat is naar mijn mening hier niet het geval. Het is te banaal en triviaal. Te gewoon.
Of zoals iemand op Twitter zei (ik kan de tweet niet terugvinden) het is te banaan en triviaal.
Lees meer bij NRC / The Guardian / NOS / Trouw / The Guardian / New York Times / De Volkskrant
Idee gejat van Nederlandse studente
Een studente maakte voor haar opleiding in 2013 een boek met veel foto’s. Waaronder een foto van een banaan die ze met grijs duct tape op een stuk marmer had geplakt.
Zij had dus al het idee om een banaan met duct tape op te plakken. Haar idee is dus gejat, vond ze!
Mij lijkt de kans klein dat Cattelan haar boek van 6 jaar geleden gezien heeft.
Dat ze beide bedacht hebben om een banaan op te plakken is eerder bewijs dat er geen sprake is van auteursrecht, dan dat het er wel zou zijn. Juist omdat twee mensen onafhankelijk van elkaar hetzelfde hebben bedacht, is het kennelijk niet origineel en creatief genoeg, maar juist te normaal, te doorsnee.
Lees meer bij Het Parool / NOS
Auteursrecht vs Kunst
Dat er geen auteursrecht op rust, zegt niks over de vraag of het kunst is. Het is namelijk geen juridische vraag of iets kunst is.
Wat een kunstwerk waard is? Wat de gek ervoor geeft. Het is gewoon marketing en marktwerking. Net zoals we voor sommige producten meer betalen omdat het nu eenmaal gemaakt is en verkocht wordt door een bepaald merk.
Maak zelf je conceptuele kunst en plak een banaan op.
Jaja, er zijn meteen al mensen geweest die op het nieuws zijn ingehaakt en een tutorial hebben gemaakt over hoe je nou zo’n kunstwerk kunt maken.
Zoiets voor jezelf maken is overigens nooit een probleem. Dat is een privékopie. Je mag het dan alleen niet publiceren.
Ik geloof overigens dat Nathan Veenstra van Optimus Online deze tutorial niet nodig had. Ben ook bang dat zijn banaan geen $120.000,- waard is. Hij heet immers geen Cattelan.
Is jouw idee of kunst beschermd?
Wil je weten of jouw idee of kunstwerk door het auteursrecht wordt beschermd of hoe je dat het beste kunt doen? Bespreek het tijdens een oploskoffie. Kies zelf je datum en tijdstip en boek meteen.