Copy-Scott kopieert graffiti-kunstwerk ‘Vandal Eyes’
Voor de lezer die hem niet kent, Jeremy Scott is de hoofdontwerper van Moschino. Hij is onder meer verantwoordelijk voor de recente en beroemde Barbie en Teddybeer collecties van het Italiaanse modehuis. Ter gelegenheid van het Met gala 2015 maakte hij en zijn team een jurk voor Katy Perry waarop een graffiti-afbeelding is aangebracht. Omdat hij, zoals veel bekende modeontwerpers doen, de ster op de rode loper mocht begeleiden maakte hij voor zichzelf een bijpassend graffiti-pak. Hij vergat slechts één detail. Juist, het verkrijgen van toestemming van de rechthebbende op het kunstwerk, graffiti-artiest Joseph Tierney ook wel ‘Rime’, om zijn werk te mogen gebruiken.
Van de muur naar de jurk?
De afbeelding op de jurk van Moschino lijkt een één op één kopie te zijn van het werk van Rime. Vanaf de foto is niet met zekerheid vast te stellen of sprake is van een kopie. De jurk heeft vouwen waardoor de print niet in zijn geheel te zien is. Ik kan wel vaststellen dat het kleurgebruik exact hetzelfde is. Bovendien zijn de ogen duidelijk zichtbaar. Alle gelijkenissen wekken de indruk dat de graffiti-afbeelding op de jurk van Moschino een kopie is van het werk van Rime. Als het kunstwerk gekopieerd is, dan heeft Jeremy Scott inbreuk op het auteursrecht van Rime gemaakt.
LawStories in je mailbox?
Auteursrecht
Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van het werk om dat werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Een werk is auteursrechtelijk beschermd als het origineel is en een persoonlijk stempel van de maker draagt. Dit betekent dat het werk niet van eerdere werken afgeleid mag zijn en de maker creatieve keuzes moet maken bij het creëren van het werk. Rime maakt als graffiti-artiest onder andere straatkunst. Het desbetreffende werk is in de stijl van Rime en is een nieuwe creatie van zijn hand. Rime heeft bijvoorbeeld creatieve keuzes gemaakt met betrekking tot kleur –en vormgebruik. Het werk is hiermee waarschijnlijk origineel genoeg om in aanmerking te komen voor bescherming onder het auteursrecht. Zover bekend is ook door partijen niet in twijfel getrokken dat het werk bescherming onder het auteursrecht toekomt.
Commercieel gebruik
Rime stelt dat het commercieel gebruik van Moschino zijn geloofwaardigheid als bekend straatartiest aantast. Rime kiest zijn commerciële activiteiten met grote zorg uit. Juist met de reden om zijn geloofwaardigheid als onafhankelijk artiest te waarborgen. Dat sprake is van commercieel gebruik valt niet te ontkennen. Perry & Scott arriveerden in een met graffiti-verf bespoten Rolls Royce en droegen graffiti-verf bussen als accessoire om de jurk te promoten. Hiermee wekten zij indruk dat Scott de ontwerper is van de jurk, inclusief het op de jurk afgebeelde graffiti-werk.
Persoonlijk aansprakelijk
Jeremy Scott heeft tijdens de eerste zitting gesteld dat hij niets te maken heeft gehad met het ontwerp. Het design was volledig afkomstig van een medewerker uit zijn ontwerpteam, aldus Scott. De Amerikaanse rechter vond dit standpunt ongeloofwaardig omdat het aannemelijk is dat de hoofdontwerper nauw betrokken is bij een dergelijk grote opdracht als deze. De foto’s en filmfragmenten van het jaarlijkse Met gala, één van de belangrijkste mode evenementen van het jaar, gaan de hele wereld over. Bovendien mogen we Katy Perry tot het rijtje van de grootste popsterren rekenen. De rechter bepaalde ook dat Scott mogelijk persoonlijk aansprakelijk is voor deze auteursrechtschending. Ik hoop voor Scott dat hij een riant salaris heeft bij Moschino. Want als ik alleen al kijk naar het indrukwekkende leger aan advocaten dat zich met deze zaak bezighoudt, en dan heb ik het nog niet over een schadevergoeding, dan kan dit een dure les worden voor Scott.
Wordt vervolgd – De rechtszaak wordt verder behandeld op 23 mei 2016.
Lees meer bij e-online / Vanity Fair / Hollywood Reporter / NRC.nl / NU.nl / The Guardian