Auteursrecht op foto gemaakt met telefoon
Ja, je hebt ook auteursrecht op een foto die je met je telefoon maakt. Eigenlijk wisten we dat natuurlijk al, maar nu heeft een rechter dat bevestigd. Het gaat om de creatieve keuzes, niet om de apparatuur die je gebruikt om de foto te maken.
Rechtszaak
Een mevrouw maakte tijdens de musical The Bodyguard een foto met haar mobiele telefoon. De foto is toegestuurd aan een moeder en dochter, waarvan de dochter kennelijk op die foto staat. De fotografe beeft gevraagd om twee toegangskaartjes voor de musical in ruil voor deze foto.
De foto werd doorgestuurd naar huis-aan-huis krant ‘Almere Deze Week’ om te plaatsen bij een interview, dat zowel online als in de gedrukte versie verscheen. Hiervan is de fotografe wel op de hoogte gesteld. Naamsvermelding ontbrak bij de publicatie.
De hobbyfotografe schreef daarom Rodi Media aan, het bedrijf dat de website en de huis-aan-huis krant exploiteert. Ze eiste schadevergoeding. Rodi Media wilde het bedrag uit het schikkingsvoorstel niet betalen, dus werd het een rechtszaak.
LawStories in je mailbox?
Naamsvermelding lost het niet op
Rodi Media probeerde het geheel nog op te lossen door onder meer aan te bieden om alsnog naamsvermelding te plaatsen bij het online artikel.
Dat was mosterd na de maaltijd, voor de fotografe.
Auteursrecht op telefoonfoto
Rodi Media stelt eerst dat er überhaupt geen auteursrecht op de foto kan rusten. De foto zou geen eigen en oorspronkelijk karakter hebben en niet het stempel van de maker dragen.
Daar maakt de rechter korte metten mee:
“Elke bewust genomen foto houdt keuzes in ten aanzien van belichtingssnelheid, diafragma, scherpstelling, scherptediepte, afstand, lichtinval, kadrering, compositie, achtergrond en wat dies meer zij. De mate van artistieke waardering speelt daarbij geen rol. Ook waarmee de foto is gemaakt, een fototoestel, dan wel een mobiele telefoon, maakt voor de beoordeling niet uit.”
“Naar het oordeel van de kantonrechter is de foto een werk in vorenbedoelde zin. Daarbij is allereerst de situering van [naam 1] in het centrum met op de achtergrond de acteurs en de daarmee gepaard gaande houdingen het resultaat van een keuze van [eiseres] als de fotograaf. Ook het moment van de lichtinval, de spots van bovenaf en de rode lichten die uit de vloer oplichten brengen mee dat sprake is een keuze van de maker. Ten slotte zijn ook de drie hoofden op de voorgrond voor het podium als een originele creatieve compositie aan te merken.”
Schadevergoeding voor Hobbyfotograaf
Dat een professionele- of beroepsfotograaf schade lijdt wanneer een foto zonder toestemming en zonder naamsvermelding wordt gepubliceerd, zal duidelijk zijn. Maar hoe is dat voor iemand die foto’s maakt, maar deze normaal gesproken niet per se in licentie geeft en er normaal geen (hoge) vergoedingen voor vraagt?
Nu vroeg de fotografe aan moeder en dochter in ruil voor de foto twee nieuwe toegangskaartjes voor de musical. De fotografe heeft de foto niet gemaakt met de bedoeling deze te verkopen, ze is geen professionele fotograaf en ze heeft niet aan kunnen tonen dat ze de foto anders aan een andere krant zou hebben verkocht.
De fotografe eiste een schadevergoeding van €841,25. Dit zou gebaseerd zijn op de tarieven van Foto Anoniem. Ze bood in haar sommatiebrief meteen al een schikking aan voor €426,-. Deze werd door Rodi Media niet geaccepteerd. Rodi wilde €60,- betalen.
Omdat de fotografe geen professionele fotografe is en niet kon aantonen dat ze de foto anders ook verkocht zou hebben, zijn de tarieven van Foto Anoniem niet van toepassing volgens de kantonrechter. Daarom schat de kantonrechter de schade en komt daarbij uit op €426,-, het bedrag dat ook ter minnelijke schikking was aangeboden.
Wees zeker van de toestemming
De huis-aan-huiskrant had de foto gekregen van de moeder van de persoon op de foto. Of en hoe daar is gesproken over toestemming en naamsvermelding blijkt niet uit dit vonnis.
Het is in principe natuurlijk best mogelijk dat de geportretteerde afspraken heeft gemaakt met de auteursrechthebbende en dat de geportretteerde toestemming heeft om sublicenties te verlenen voor de publicatie van de foto bij een interview, zoals hier. Daar kunnen voorwaarden aan verbonden worden, zoals het noemen van de naam.
Voor de publicerende partij, zoals Rodi Media hier, is het een risico om te vertrouwen op de mededeling van deze derde. Als de voorwaarden toch niet duidelijk zijn doorgegeven of er toch geen toestemming was voor die sublicentie, dan is de publicatie een inbreuk op het auteursrecht.
De publicerende partij kan op die inbreuk worden aangesproken. Zij zal dan weer terug moeten naar de partij die haar ervan heeft verzekerd dat publicatie wel was toegestaan. Maar hoe graag wil je schadevergoeding afwentelen op je eigen klanten of lezers?
