Artikel 13 en het Uploadfilter, wat is het probleem?
Artikel 13 is een artikel in de nieuwe Auteursrechtrichtlijn ofwel de Copyright in the Digital Single Market Directive. Wat definitief in deze Europese richtlijn komt te staan, zal over een paar jaar ook in onze Nederlandse Auteurswet komen te staan. Waarom mensen zo bezorgd zijn over dit artikel? Omdat het een uploadfilter lijkt te zijn, waardoor de kans groot is dat heel veel content niet meer geupload kan worden naar platformen zoals YouTube en Facebook.
Regels voor platformen
Artikel 13 zorgt voor extra verplichtingen voor platformen. De zogenaamde content sharing service providers. (Ik moet er nog even op oefenen hoor, hele mond vol).
Voorheen waren deze platformen pas in tweede instantie aansprakelijk. De uploaders zorgen immers vooral voor de verveelvoudiging en openbaarmaking van een werk. Hoe meer een platform wist wat er op het platform gebeurde, hoe eerder ze aansprakelijk waren. Was het platform puur een hosting partij zonder dat ze alle content werkelijk bekeken, dan waren ze pas aansprakelijk als ze de inbreukmakende content niet verwijderden zodra ze wisten dat het een inbreuk was. Die regels blijven voor niet-platformen, zoals hostingpartijen, bestaan.
Platformen worden nu alleen direct aansprakelijk wanneer er door het auteursrecht beschermde content op het platform staat, zonder dat ze daarvoor toestemming hebben. Ze moeten dus vooraf bekijken of de content rechtmatig op het platform terecht kan komen. Vandaar dat er gesproken wordt over een uploadfilter.
LawStories in je mailbox?
Content sharing service provider
Een platform is een content sharing service provider. Een hele mond vol, maar wanneer is daar sprake van? De volgende criteria worden gebruikt:
- Een dienst van de informatiemaatschappij
- Die grote hoeveelheden auteursrechtelijk beschermde content openbaar maakt
- Waarbij de content geupload is door de gebruikers
- Dit alles met als voornaamste of een van de voornaamste doelen om er winst mee te maken
Verplichtingen van de platformen
- Ze moeten van makers vooraf toestemming hebben, zoals via een licentie, om content, geupload door gebruikers, toe te mogen staan op het platform.
- Deze toestemming moet niet alleen gelden voor het platform, maar ook voor de individuele gebruikers die geen commercieel doel hebben.
- Als er toch vooraf geen toestemming is:
- Moet het platform aantonen wel hun uiterste best te hebben gedaan om de toestemming te krijgen
- Zorgen dat werken die door de makers aangewezen zijn, niet op het platform beschikbaar kunnen zijn
- Moeten na melding van een inbreuk, de werken direct van het platform verwijderen en nieuwe uploads voorkomen
Gebruikers kunnen blijven uploaden
Wat gaat er veranderen? Kunnen we echt niets meer uploaden? YouTube wil ons dat wel doen geloven. Alsof heel YouTube op slot zou gaan in de EU. Daar is niets van waar.
Alles wat je zelf maakt, waar je zelf de auteursrechthebbende van bent, mag je natuurlijk blijven uploaden. Commercieel of niet doet er niet toe. Daarom is het ook zo goed om altijd eigen werk te blijven maken.
Tot nu toe was het vooral zo dat als je als gebruiker en maker inbreuk maakte op het auteursrecht, jij daar als persoon op aangesproken zou worden. Veel auteursrechthebbenden probeerden het natuurlijk wel via de klachtenregelingen van social media al op te lossen en YouTube heeft voor grotere (muziek)makers natuurlijk al Content ID, waardoor onrechtmatig materiaal gemakkelijk offline gehaald kan worden. Het enige verschil is nu dat de platformen direct aansprakelijk worden voor dat materiaal.
In de rechtmatigheid van het uploaden verandert dus niets. Wel wie daarover aangesproken kan worden.
Daarom kun je als gebruiker gewoon blijven uploaden. Het grootste verschil is vooral dat het nu mogelijk vooraf al geweigerd wordt, in plaats van dat het achteraf verwijderd wordt.
Uploadfilter
Voor privé gebruikers wordt het dus eigenlijk alleen maar makkelijker en veiliger. Is er geen toestemming geregeld, dan ben je daar niet meer zelf voor aansprakelijk maar is (ook) het platform dat. Het platform heeft meer geld, dus schade verhalen bij het platform in plaats van bij de individuele gebruiker is aantrekkelijk voor makers waarvan op het werk inbreuk is gemaakt.
Het nadeel is alleen dat die platformen vooraf al moeten controleren of content wel geupload mag worden. Daardoor kan het zijn dat content geweigerd wordt en zelfs dat er meer geweigerd wordt dan nodig, omdat het platform niet het risico wil lopen aansprakelijk gesteld te worden en schadevergoeding te moeten betalen.
Commerciële gebruikers blijven aansprakelijk
De platformen hoeven geen toestemming of licentie van makers te krijgen om het commerciële gebruik van de content te regelen.
Ben je dus een gebruiker met een commercieel doel, denk bijvoorbeeld aan je zakelijke Facebook of Pinterest account, content in advertenties of dat je op een andere manier veel omzet maakt met de content die je upload, dan blijf je daarvoor als gebruiker aansprakelijk.
Bedrijven blijven dus altijd aansprakelijk, net zoals andere zakelijke en commerciële gebruikers. Dat is niet nieuw. Er verandert vooral niks.