Vrijheid van meningsuiting om via reclamebord zwart te maken
Vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Net als de eer en goede naam overigens. Beide grondrechten, die met elkaar kunnen botsen. Daarom krijg ik vaak, terecht, de vraag of en wat iemand eventueel over een ander persoon of bedrijf op social media zou mogen zetten. Mag je online zeggen dat iemand nog niet betaald heeft, bijvoorbeeld? Mag je iemand een oplichter noemen? Via borden langs de weg mocht een opdrachtnemer in elk geval wel melden dat een (deel van de) factuur nog niet betaald was. Deed mij denken aan de film Three Billboards Outside Ebbing, Missouri.
Als het maar feitelijk juist is
Mag je iemand zwart maken op social media of door een bord langs de weg te plaatsen? Zoals de voorzieningenrechter in de billboardzaak terecht opmerkt, heb je een beroep op vrijheid van meningsuiting juist pas nodig als het een mening is die een ander niet aanstaat of wanneer de uiting kan schrijnen. De uiting was feitelijk juist en mocht daarom toch op die borden geplaatst worden.
LawStories in je mailbox?
Billboards voor wanbetalers
In de billboardzaak ging het om een veranda die deels door opdrachtnemer en deels door anderen was gebouwd. Er was onenigheid ontstaan of er nog een bedrag betaald moest worden. Opdrachtgevers betaalden dat bedrag in elk geval niet.
Opdrachtnemer besloot daarom om borden langs de kant van de weg te plaatsen, in de buurt van de boerderij waar de veranda was gebouwd. Daar stonden onder meer de volgende teksten op:
A/B veranda betalen
en
A en B hebben hun veranda nog steeds niet helemaal betaald
Oplichting moet je kunnen bewijzen
Er was ook nog gezegd dat A en B oplichters zouden zijn. Daarvan kon echter geen bewijs worden geleverd. Dat personen oplichters zijn is een té zware beschuldiging die je niet mag uiten, zonder dat enigszins te kunnen onderbouwen.
Zwart maken op internet
Je mag wanbetalers dus openbaar aanspreken, ook op social media of een website. Ook over anderen mag je je negatief uitlaten online. Belangrijk is in alle gevallen wel dat je het met feiten kunt onderbouwen of aannemelijk kunt maken. Hoe beter je het kunt onderbouwen, hoe meer er mag in de zin van beschuldigingen of ‘zwart maken‘.
Eer en goede naam
Hoe ver je mag gaan in je uitingen, hangt niet alleen maar af van hoe feitelijk juist het is. De eer en goede naam mag nog steeds niet zomaar worden aangetast. Er moet een belangenafweging plaatsvinden tussen de vrijheid van meningsuiting en de eer en goede naam. Het zal afhankelijk zijn van de specifieke omstandigheden welk belang in dat geval zwaarder weegt.
Smaad en Smaadschrift
Smaad en smaadschrift zijn de strafrechtgelijke varianten van de schending van eer en goede naam. Bij smaad en smaadschrift wordt de eer en goede naam van een persoon ook aangetast, maar er is er vooral sprake van ruchtbaarheid geven aan dat feit waarvan die persoon beschuldigd wordt of ruchtbaarheid geven aan de negatieve situatie die de eer en goede naam aantast.
Er is sprake van laster als de uiting onwaar is en de persoon die de uiting doet dat ook weet.
Meer weten over wat je wel en niet kunt zeggen over anderen? Kom een oploskoffie drinken en we geven antwoord op je vragen.
Drink Oploskoffie