Wet DBA: Deliveroo wint rechtszaak van ZZP rider.

Het ZZP-contract

Op 2 november mailt deze rider, een student, naar Deliveroo terug, dat hij na zijn arbeidsovereenkomst graag een ZZP-contract wil. Hij schrijft zich bij de Kamer van Koophandel in als bezorger voor Deliveroo.

In de overeenkomst van opdracht, die zogenaamde ZZP-overeenkomst, staan een aantal zaken, zoals:

• Het is een overeenkomst van opdracht en uitdrukkelijk geen arbeidsovereenkomst
• De rider mag zich laten vervangen door andere personen, als die personen maar aan de juiste vereisten voldoen, zoals het dragen van Deliveroo kleding en het bekijken van instructiefilmpjes
• De rider moet zelf zorgen voor vervoer en het onderhoud daarvan
• De rider moet zelf zorgen voor de juiste middelen om de maaltijden te kunnen bezorgen. Er worden eisen gesteld aan de tas of box waarin het wordt vervoerd.
• De rider mag werken in eigen kleding of zelfs in kleding van de concurrent
• De rider kan zich inschrijven voor opdrachten, mag opdrachten weigeren en is niet verplicht opdrachten aan te nemen
• De rider mag ook werken voor concurrenten
• Er wordt een resultaatsverplichting afgesproken (maaltijden moeten bezorgd worden), maar verder is er geen sprake van een gezagsverhouding

De arbeidsovereenkomst is uiteindelijk al in november 2017 geëindigd. Op 14 november 2017 is de overeenkomst van opdracht, het ZZP-contract ingegaan.

ZZP vergoedingen

De vergoedingen voor een ZZP-rider zijn als volgt:
€5,- per bezorging
€3,75 voor de tweede bezorging van hetzelfde restaurant
€6,- in speciale gevallen, zoals momenten waarop zeer weinig riders beschikbaar zijn, zoals op feestdagen.

Rider is ZZP’er, door weging van alle omstandigheden van het geval

Als er onduidelijkheid bestaat over de vraag of er sprake is van een arbeidsrelatie of een overeenkomst van opdracht, dan is er een wetsartikel dat een bewijsvermoeden uitspreekt:
Als er tegen beloning, gedurende drie achtereenvolgende maanden, wekelijks of tenminste 20 uur per maand, arbeid wordt bericht, wordt het vermeld een arbeidsovereenkomst te zijn.

Uiteraard dacht de rider hier gebruik van te kunnen maken. De rechter was het daar echter niet mee eens:

• De e-mails waren duidelijk. De rider vroeg expliciet om als ZZP’er weer voor Deliveroo te mogen werken.
• De rider heeft zich als bezorger voor Deliveroo bij de Kamer van Koophandel ingeschreven.
• Alle gemaakte afspraken in de overeenkomst wijken af van die van een arbeidsovereenkomst: geen verplichting werk aan te nemen of uit te voeren, betaling per bezorging, naar eigen inzicht werk uitvoeren, geen doorbetaling bij vakantie of ziekte en het risico van de bezorging ligt bij de rider.

In november en december 2017 heeft de rider nog vele bezorgingen geweigerd, terwijl dit conform zijn arbeidsovereenkomst niet toegestaan zou zijn geweest.
In januari 2018 is de rider maar 9,5 uur ingelogd geweest. Ook daarna heeft hij vele minder dan de gemiddelde 27 uur uit de arbeidsovereenkomst gewerkt. In februari 8,1 uur en in maart 13,8 uur. Dit is van 14 november t/m maart een gemiddelde van 7,52 uur.
In april 20,4, mei 22,5 en in juni is er 20,1 uur ingelogd geweest. In totaal is dit van 14 november tot en met juni een totaal van gemiddeld 14,26 uur per maand.

De dagvaarding dateert van 23 januari 2018. In de maanden november – januari is er dus geen 20 uur per maand gewerkt. In april – juni wel. Van het bewijsvermoeden kan de rider geen gebruik maken, omdat in de maanden tot aan de dagvaarding niet dat gemiddelde aantal uren is gemaakt. Bovendien is dit slechts een bewijsvermoeden en gaat het slechts om één van de punten waar rekening mee gehouden moet worden. Ook alle andere omstandigheden zijn van belang. Net zoals niet alleen belangrijk is wat er op papier staat, maar vooral ook hoe het in de praktijk werkt.

Geen misbruik van omstandigheden door Deliveroo

“Daarnaast kan het beroep op maatschappelijke ongelijkheid en economische afhankelijkheid, gelet op het bovenstaande, niet slagen, nu niet geconcludeerd kan worden dat [eiser] geen keuze had of niet goed wist wat hij deed toen hij de overeenkomst van 14 november 2017 met Deliveroo aanging. De indruk is eerder dat [eiser] wist wat hij deed, maar onder dezelfde voorwaarden voor Deliveroo wilde blijven werken, hoewel hij wist dat zijn arbeidsovereenkomst met Deliveroo eindig was.”

In de praktijk

• De criteria voor vrije vervanging zien niet op de persoon, maar zijn geobjectiveerd. Dat de rider er geen gebruik van maakt, doet daar niets aan af.
• De rider mag voor anderen werken. Dat de rider ervoor kiest dat niet te doen, maakt de regeling niet minder belangrijk. (Interessant punt!)
• Dat Deliveroo de facturatie verzorgd is niet onlogisch, omdat ze door alle bezorgadministratie al over alle gegevens beschikt. Bovendien zou de rider ook zelf de facturen naar Deliveroo mogen sturen.
• Dat er niet onderhandeld kan worden over het tarief, maakt het ook nog geen arbeidsovereenkomst. Bovendien speelt marktwerking wel een rol, omdat er op sommige momenten hogere tarieven worden betaald.
• De rider heeft als ZZP’er aanzienlijk meer verdiend dan toen hij nog in dienst was bij Deliveroo (heeft de rechter hier ook meegewogen dat daar nog belastingen en premies afgaan en de bezorger niet verzekerd is etc.?)
• Omdat er gemiddeld 14,26 uur per maand is gewerkt, is het slechts een bijverdienste.

Statement van de rechter over de toekomst van platformeconomie!

“Het moge zo zijn dat in het huidige arbeidsrecht geen rekening is gehouden met de uit de (relatief) nieuwe platformeconomie voortkomende arbeidsverhoudingen. Dat maakt echter nog niet dat de onderhavige beslissing tot dusdanig onaanvaardbare resultaten leidt, dat de redelijkheid en billijkheid tot rechterlijk ingrijpen noopt. Wanneer het ongewenst wordt geacht dat werkplatforms als Deliveroo dergelijke overeenkomsten aanbieden, zal de wetgever daartegen maatregelen moeten treffen.”

What’s Next?

Duidelijk is dat je altijd op een aantal zaken goed moet letten:

• De tekst van de overeenkomst blijft belangrijk
• Vrijheden spelen een belangrijke rol
• Tarieven lijken ook mee te spelen
• De praktijk is belangrijk. Ook zeker de handelingen van de ZZP’er
• Blijf wel letten op die 20-uurs norm

Alle factoren en omstandigheden moeten uiteindelijk tegen elkaar worden afgewogen. Hier speelde bijvoorbeeld mee dat de rider duidelijk gebruik maakte van de nieuwe afspraken, waarmee bijvoorbeeld opdrachten geweigerd konden worden. Tegelijkertijd speelt ook mee welke mogelijkheden er zijn, zoals de vrije vervanging en het voor concurrenten mogen werken, ook als hier geen gebruik van gemaakt wordt.

Om belastingtechnisch te weten of je als ondernemer wordt aangemerkt, is de kans groot dat je wel meerdere opdrachtgevers nodig hebt. Om te weten of er sprake is van een arbeidsrelatie is kennelijk alleen voldoende dat die mogelijkheid er is, ongeacht of de ZZP’er daar gebruik van maakt. Die 20-uursnorm speelt daarin dan toch weer wel een rol, omdat bij veel uren voor eenzelfde opdrachtgever werken, het vermoeden van afhankelijkheid bestaat, waardoor er toch een arbeidsovereenkomst zou kunnen zijn.

Kortom: deze uitspraak wil nog niet zeggen dat alle ZZP’ers die voor Deliveroo werken ook werkelijk ZZP’er zijn. Als ze bijvoorbeeld te veel uren werken voor Deliveroo, zou het anders kunnen zijn.

Goede overeenkomst van opdracht nodig? Wij helpen je! Niet alleen met DBA-proof maken, maar denk ook aan privacy, intellectuele eigendom, aansprakelijkheid en betalingsverplichtingen.
Wat kost dat dan?

Zelf de uitspraak lezen? Dat kan op rechtspraak.nl.