Copyright Claim ontvangen van ANP, Visual Rights Group of Getty Images? Dit moet je doen!

Licentie gekocht?

Als je zo’n e-mail en/of brief krijgt, controleer dan in elk geval eerst of je niet toch ooit een licentie hebt gekocht voor het gebruik.

Als je dat aan kunt tonen ben je immers overal vanaf. Bewaar daarom de licenties zo lang mogelijk. Dus niet alleen de zeven jaar die je het voor de Belastingdienst moet bewaren. De licentie is immers juist iets tussen jou en het bedrijf dat jou de licentie verleende. Daar staat als het goed is ook op hoe lang je het mocht gebruiken en voor wel doeleinde etc.

Mag het bedrijf de fotograaf vertegenwoordigen?

Heb je geen licentie gekocht? Controleer dan in elk geval of het bedrijf de fotograaf wel mag vertegenwoordigen. Soms leveren ze daar meteen al bewijs van aan, maar als het goed is kunnen ze ook op verzoek een machtiging laten zien.

Dat het bedrijf foto’s van een bepaalde fotograaf verkoopt, maakt nog niet dat ze daartoe bevoegd zijn. Zo verkocht Getty Images foto’s van een fotografe, zonder toestemming. De fotografe had de foto’s in het publiek domein gebracht, zodat iedereen de foto’s juist gratis zou kunnen gebruiken.

Lees ook: Getty maakt zelf inbreuk op auteursrecht

Alsof dat nog niet erg genoeg was, schreef Getty Images de fotografe aan, omdat zij zonder licentie van Getty Images, de foto’s op haar website zou gebruiken. Volgens Getty Images was dat onrechtmatig. Maar het waren toch juist de foto’s van de fotografe zelf?

Zo zie je maar, dat je niet zomaar aan moet nemen dat Getty Images (en anderen) daadwerkelijk deze fotograaf mogen vertegenwoordigen.

Tussen de fotografe en Getty Images liep het uiteindelijk overigens met een sisser af. Lees daarover meer bij PetaPixel.

Dat in Nederland het advocatenkantoor Miller Rey Brigton werkt voor Getty Images geloof ik overigens wel. Het gaat er meer om dat je niet zeker kunt weten dat Getty Images namens de fotograaf mag optreden.

Is het wel een inbreuk?

Misschien heb je de foto wel gebruikt en heb je daar geen licentie voor afgenomen, maar is het toch geen inbreuk op auteursrecht.

Bijvoorbeeld omdat je een afbeelding als citaat hebt gebruikt. Dat is een belangrijke uitzondering op het auteursrecht.

Lastig is wel dat soms lastig te bepalen is of er sprake is van een citaat. Staat het gebruik van de afbeelding in verhouding tot het doel waarvoor de afbeelding wordt gebruikt? Hierover kan nog wel eens discussie ontstaan.

Verwijder de foto

Als het een inbreuk blijkt te zijn of je je op grijs gebied bevindt, verwijder de foto dan. Niet alleen door de blogpost offline te halen, maar ook door werkelijk de foto van de server te verwijderen.

Hoe langer de foto online staat, hoe hoger de schade op kan lopen. Door te verwijderen stop je in elk geval de inbreuk en voorkom je dat je nog meer moet betalen dan nu al geeist is.

Welk bedrag is redelijk?

Als je een foto hebt gebruikt die je niet had mogen gebruiken, dan zul je daarvoor op de blaren moeten zitten en een vergoeding moeten betalen. Een schadevergoeding. Dat is dus in principe geen boete, maar het is het bedrag dat je anders aan de licentievergoeding kwijt zou zijn.

Meestal worden er nog toeslagen gevraagd voor het ontbreken van naamsvermelding en het wijzigen van het werk. Of die toeslag terecht is hangt af van de licentie die je anders gekregen zou hebben. Als je met die licentie de foto niet aan had mogen passen en er een naam bij had moeten zetten, dan is het wellicht terecht.

Juiste prijs berekenen bij Getty Images

Controleer daarom altijd de licentie en bijbehorende kosten. Bij Getty Images kun je dat op de site zelf uitzoeken. Je kunt daar immers gemakkelijk een losse licentie afnemen. Met het tooltje kun je aanvinken welk gebruik voor jou van toepassing zou zijn en dan rolt er vanzelf een prijs uit. Dat is dus het licentiebedrag dat je in elk geval kwijt zult zijn. Controleer vervolgens of je onder die licentie nog aan naamsvermelding had moeten en doen en of je de afbeelding aan had mogen passen om te weten of toeslagen terecht zijn.

Het gaat hier om zogenaamde ‘gepersonaliseerde rechten’, waarbij je, nadat je de afbeelding in je winkelmandje hebt gedaan, op de knop ‘opties kiezen’ kunt klikken om zo bij de ‘calculator’ uit te komen.

Juiste prijs bij CopyTrack en Visual Rights Group

Hoe weet je wat de juiste prijs is wanneer CopyTrack of Visual Rights Group je aanspreekt? Zij zijn geen beeldbanken die de foto’s normaal gesproken voor de fotografen verkopen. Zij komen slechts in actie om inbreuken aan te pakken.

Prijzen die op een website staan zijn leuk, maar zijn dat ook werkelijk de prijzen waarvoor foto’s normaal gesproken in licentie worden gegeven? Dat moeten ze wel aan kunnen tonen.

Als ze bijvoorbeeld eerdere facturen kunnen laten zien voor soortgelijk gebruik, dan is dat een goede aanwijzing dat die prijs klopt.

Onderhandelen loont

Als de bedragen onredelijk hoog zijn, kan het lonen om te onderhandelen. Ja, dat kost tijd en frustratie, maar als het ook geld bespaart, is het dat wellicht waard.

Een rechter kan het bedrag immers ook absurd hoog vinden.
Denk er wel aan dat in een procedure de rechthebbende om volledige proceskostenveroordeling kan vragen. Dat wil zeggen dat je de juridische kosten van de wederpartij volledig moet vergoeden. Ook daarin mag een rechter matigen, maar het is een risico waar je rekening mee moet houden bij de onderhandelingen.

Lees ook: Getty: van €800 naar €75 in drie minuten

Schikking treffen

Komen jullie er samen uit? Mooi! Dat is voor beide partijen het prettigst. Zorg wel dat je duidelijke afspraken maakt:

• Wanneer moet het bedrag voldaan zijn?
• Dat de betaling ter finale kwijting is
• Dat ze je vrijwaren voor aanspraken van derden (zoals de fotograaf zelf) ten aanzien van dit gebruik

Procederen?

Getty Images heeft in Nederland pas één keer geprocedeerd. Dat was tegen de Tros.

Er waren drie foto’s gebruikt. Tros was in principe bereid te betalen, maar wilde wel zien dat Getty deze fotograaf mocht vertegenwoordigen én Tros maakte bezwaar tegen de hoogte van het bedrag. Uiteindelijk moest Tros dus wel een schadevergoeding betalen, maar een die lager lag dan waar Getty oorspronkelijk om gevraagd had.

Lees ook: Blaffende honden bijten niet

Update 10/5/2019: Permission Machine (nu Visual Rights Group) is met behulp van deurwaarderskantoor Rosmalen Nedland druk aan het procederen geslagen. Niet alle vonnissen worden per definitie gepubliceerd, maar in de vonnissen die wel gepubliceerd werden, heeft Permission Machine steeds gewonnen. 

Lees daarover: Permission Machine bij de Rijdende Rechter en Permission Machine’s eerste vonnis.

Uitspraken in Nederland waarbij CopyTrack partij was zijn mij niet bekend.

Masterfile (vertegenwoordigd door The Legal Group) procedeert wel op regelmatige basis. (Google maar. En nee, die persoon met dezelfde achternaam als ik, die ken ik niet. Mag toch hopen dat ik die persoon dan voldoende op het hart zou hebben gedrukt niet zomaar zulke foto’s te gebruiken.)

Een jurist inschakelen?

Het heeft pas zin om een jurist in te schakelen als dat je geld kan besparen. Tenzij je er een principekwestie van wil maken en je het niet erg vindt eventueel meer kwijt te zijn aan de jurist of advocaat dan je aan ‘korting’ kunt krijgen op de schadevergoeding.

In sommige gevallen kan een jurist je eenvoudigweg niet voldoende opleveren. Probeer het dan zelf aan te pakken en te onderhandelen, zodat je toch niet de hoofdprijs hoeft te betalen. Of vraag bij een jurist wel om advies, maar schrijf zelf de brief.

Advies nodig?