Hoe je een bedrijfsnaam het beste beschermt

Inburgering van een beschrijvende naam

Daarnaast zou een enigszins beschrijvende naam alsnog kunnen ‘inburgeren’. Dat wil zeggen dat de onderneming zo bekend wordt onder deze naam, dat (potentiële) klanten meteen aan deze specifieke onderneming zullen denken, wanneer ze de naam horen en niet (alleen) aan het product of de dienst die het beschrijft.

Daar moet je wel veel voor doen. Inburgering gaat niet vanzelf. De meeste bedrijven moeten daar hoge marketingbudgetten tegenaan gooien. Je moet in elk geval zorgen dat de naam specifiek aan jouw bedrijf gelinkt wordt. Je hebt in dat geval niet meer genoeg aan vindbaarheid via Google. Het zal in de meeste gevallen verstandig zijn om ook op social media aanwezig te zijn en zorg dat je ook op andere manieren bekend wordt bij het publiek, bijvoorbeeld door het geven van presentaties voor jouw doelgroep, publicaties en/of interviews over jouw onderneming in kranten, tijdschriften en bekende websites.

Handelsnaam

Een handelsnaam beschermt de naam van je bedrijf binnen het geografisch gebied (binnen Nederland) waar jouw onderneming actief is en binnen de branche waar jouw bedrijf binnen hoort. Een handelsnaam mag beschrijvend zijn, maar zoals gezegd biedt dit een lage bescherming.

Geografisch gebied van een handelsnaam

Hoe bepaal je in welk geografisch gebied jouw handelsnaam beschermd is? Als online ondernemer werk je toch gewoon door heel Nederland? Je kunt klanten vanuit het hele land bedienen, dus is de handelsnaam ook in heel Nederland beschermd, toch?
Zo werkt dat helaas niet. Het gaat niet om wie je mogelijk kunt bedienen waar je klanten mogelijk vandaan komen, maar waar je klanten werkelijk vandaan komen. Een gewone bakker zal bijvoorbeeld vooral klanten uit de buurt trekken, terwijl een bakker die bekend staat om een specifiek product misschien zelfs wel klanten van buiten zijn stad of dorp trekt. Van de ene bakker is het geografisch gebied waar de klanten vandaan komen en dus waarbinnen zijn handelsnaam beschermd is, groter dan van de andere bakker. Van een webwinkel zou je kunnen denken dat deze per definitie heel Nederland bedient, omdat er tenslotte binnen heel Nederland verzonden kan worden. Toch moet er volgens de rechter dan alsnog gekeken worden naar het gebied waar de meeste klanten vandaan komen, omdat ook een webwinkel klanten uit een beperkte geografische kring kan hebben. Voor dienstverleners geldt hetzelfde. Veel dienstverleners werken lokaal. Bij Charlotte’s Law trekken wij, onder meer omdat we veel advies geven per e-mail, Skype en appear.in, klanten uit heel Nederland, waardoor de Naam ook in heel Nederland beschermd is.

Bedrijven met (bijna) dezelfde naam, voor een (bijna) zelfde product of dienst, binnen hetzelfde of een overlappend geografisch gebied, kan problemen opleveren.

Branche

In handelsnaam beschermt de naam van jouw onderneming binnen jouw branche. In welke sector je werkzaam bent maakt dus ook nog uit. Het doel is immers dat er geen verwarring mag bestaan. Een bloemist die dezelfde naam gebruikt als een loodgieter, zullen niet snel met elkaar verward worden. Maar wanneer een websitebouwer en een SEO specialist dezelfde naam willen gebruiken, kan dat wel tot problemen leiden. Het zijn weliswaar twee verschillende diensten, maar ze zijn zo aan elkaar verwant, dat er gemakkelijk verwarring kan ontstaan.

Verwarring door de naam

Verwarring ontstaat wanneer er twee ondernemingen met namen die sterk op elkaar lijken, binnen dezelfde branche werkzaam zijn en ongeveer hetzelfde geografisch gebied bedienen. Behalve het gebied en de branche, is de naam zelf natuurlijk ook belangrijk. Er is immers pas een probleem wanneer de namen te veel op elkaar lijken én de branche en het geografisch gebied overeen komen of te dicht tegen elkaar aan liggen. Alleen wanneer je de naam actief gebruikt voor een onderneming, is het een handelsnaam. Inschrijving bij de KvK is niet nodig en als je het wel doet is dat nog niet voldoende voor bewijs. Het draait om het gebruik.

Een klein verschil in een naam, is over het algemeen niet voldoende. Een lidwoord erbij zetten of eraf halen, een verbindingsstreepje er tussen zetten, het helpt allemaal niet. Ook het toevoegen van een plaats helpt vaak niet. Een plaatsnaam toevoegen is hooguit nuttig als het geografisch gebied van de ondernemingen niet of slechts heel beperkt overlap heeft.
Hoe beschrijvender de naam, hoe lager de bescherming en hoe sneller een kleine aanpassing van de naam voldoende is om verwarring te kunnen voorkomen. Is de naam juist heel uniek, dan zorgt een kleine wijziging juist eerder voor verwarring. De verschillen moeten dan groter zijn om voldoende onderscheid te maken tussen de twee ondernemingen.

Merk

Alleen niet beschrijvende namen kunnen worden gebruikt voor een merk. Aan een merk worden strengere eisen gesteld, maar het levert ook betere bescherming op. Het biedt namelijk niet alleen bescherming tegen andere ondernemingen die dezelfde of een gelijkende naam gebruiken, maar het beschermd juist ook namen van producten en diensten.

Voorwaarden Merkinschrijving

Een naam (of logo) moet aan een aantal vereisten voldoen om als merk ingeschreven te kunnen worden:

Merk inschrijven in landen

Een merk schrijf je in voor een bepaald gebied. Er bestaat geen apart merk voor Nederland, je krijgt een merk voor de gehele Benelux. Verder kun je per land een merk inschrijven, maar het is ook mogelijk om meteen voor de gehele EU een merk in te schrijven. Let wel op dat je het merk ook werkelijk binnen 5 jaar in dat gebied gaat gebruiken.

De klassen van een merk

Een merk schrijf je in, in zogenaamde klassen. Dat zijn productklassen en dienstklassen. Dat kan er een zijn, maar ook meerdere. Hoe meer je er wil, hoe meer het kost. Behalve dat je de juiste klasse(n) moet kiezen, moet je ook zorgen voor een juiste omschrijving. Alleen de juiste klassen kiezen is te algemeen en biedt tegenwoordig niet meer voldoende bescherming. Door een omschrijving toe te voegen in losse woorden, geef je je merk een specifiekere bescherming mee.

Met een merk kun je dus zowel optreden tegen anderen die dezelfde of een zeer sterk op jouw lijkende naam gaan gebruiken voor een onderneming, product of dienst, terwijl een handelsnaam alleen bescherming biedt tegen andere ondernemingen met eenzelfde naam. Met een merk kun je zowel optreden tegen het gebruik van de naam als tegen het inschrijven als merk van een naam die hetzelfde is of zeer op jouw merk lijkt.

Eerst onderzoeken, dan pas gebruiken en registreren

Enthousiast over een naam en meteen ermee aan de slag? Begrijp ik. Niet doen!
Als je vooraf niet goed hebt onderzocht of de naam nog wel vrij is, kan dat je duur komen te staan. Oudere rechten gaan namelijk voor. Heb je net geld uitgegeven aan een huisstijl, mag je weer alles omgooien. Kost het je dus dubbel geld. Volg daarom eerst de volgende stappen:

Pas als je zeker weet dat de naam die je wil gebruiken nog vrij is, kun je hem zelf in gaan zetten. Of dat nu als handelsnaam is of dat je het (later) ook als merk wil registreren.

Wil je meteen weten of jouw naam beschikbaar is? Nodig een brand specialist en een jurist uit bij de brainstormsessie. Met laptop (met internetverbinding) bij de hand kan er heel veel op het moment zelf uitgezocht worden. Zo verlies je geen tijd. Neem contact op om een (juridische) brainstormsessie te plannen.

Advies over handelsnamen en merken

Lees meer over handelsnamen en merken: