Wat kun je doen bij een inbreuk op auteursrecht?
Heeft iemand jouw auteursrecht geschonden? Bijvoorbeeld omdat jouw werk zonder toestemming is gebruikt, omdat je naam er niet bij vermeld staat en/of omdat het werk is aangepast. Wat moet je dan doen? Allereerst: rustig blijven. Niet meteen gaan bellen of mailen. Emoties kunnen al snel de overhand nemen, waardoor je misschien dingen gaat zeggen die onhandig zijn of waar je later spijt van krijgt. Wat moet je wel doen?
Stappenplan
Een samenvatting van wat je moet doen na het constateren van een inbreuk:
LawStories in je mailbox?
Bewijs verzamelen
Als je niet kunt aantonen dat er sprake was van een inbreuk op jouw auteursrecht, kun je ook geen schadevergoeding krijgen of een andere oplossing bereiken. Bewijs is dus belangrijk. Om te voorkomen dat de inbreukmaker nog snel het bewijs verwijderd nadat hij/zij van jou te horen heeft gekregen dat er sprake was van een inbreuk, moet je het bewijs verzamelen.
Gaat het om een inbreuk online, maak dan bijvoorbeeld screenshots. Zorg wel dat je zeker weet dat het niet een (legale) embed was. Het is dus belangrijk om in de code te kijken of het werk is geupload of dat het is embed en waar vandaan dan.
Is het een offline inbreuk, bijvoorbeeld een publicatie in een krant of tijdschrift of een televisie-uitzending die niet online teruggekeken kan worden, maak er dan een foto van of leg het tijdschrift even in de scanner. Gaat het om een nagemaakt product, dan kan het best de moeite zijn om het product te kopen, zodat je het goed naast elkaar kan leggen en kan vergelijken. Of maak dan in elk geval een foto van het product zoals je het in de winkel hebt aangetroffen.
Wat is je schade?
Bepaal wat je schade is. Als iemand wel om toestemming zou hebben gevraagd, hoeveel zou je dan gevraagd hebben? En wat zouden de daar de voorwaarden bij zijn? Zou je een ander bedrag gevraagd hebben als publicatie zonder naamsvermelding plaats zou vinden? Of geef je eigenlijk nooit toestemming of een licentie voor dit gebruik? In dat geval mag je aansluiten bij wat in de markt gebruikelijk is. Voor fotografen betekent dit dat je aan zou mogen sluiten bij de tarieven van FotoAnoniem. Veel rechters accepteren deze als marktconform.
Jouw doel en de oplossing
Wat wil je bereiken? Alleen dat de inbreuk stopt? Of wil je ook schadevergoeding ontvangen? Misschien heb je wel meer baat bij een grotere publicatie of garantie voor een aantal opdrachten met een bepaalde waarde in het komende jaar. Soms kan een alternatieve oplossing voor jou veel waardevoller zijn dan schadevergoeding of winstafdracht, terwijl het de inbreukmaker minder kost. De kans dat jullie samen tot een redelijke schikking komen is dan ook groter. Probeer daarom vooraf te bepalen wat je nu echt wil en wat haalbaar is. Houd eventueel al rekening met een dagvaarding en wat een procedure bij de rechtbank jou zou kunnen kosten en opleveren.
Lees ook: Hoe meer je eist, hoe meer je te verliezen hebt?
Schrijf een brief
Als je al het voorwerk eenmaal hebt gedaan is het tijd om in de pen te klimmen. Schrijf een sommatiebrief. Deze mag je natuurlijk ook per e-mail versturen. Daar moet eigenlijk alles wat hierboven beschreven staat weer in terugkomen: wat de inbreuk is, jouw schade en de oplossing die je voorstelt.
Vooraf waarschuwen is in elk geval niet nodig.
In theorie mag je deze brief ook meteen door een jurist laten sturen. Er zijn echter rechters die vinden dat je het altijd eerst zelf moet proberen, omdat de inbreukmaker misschien wel meteen met je voorstel akkoord gaat en je dan geen juridische kosten zou hebben hoeven maken. Natuurlijk wil je wel voorkomen dat je in die brief (juridische) fouten maakt. Denk daarom altijd goed na over je brief.
Inbreuken en werk beschermen
