Brandpunt mag over (on)veiligheid van Ryanair uitzenden
Je kent ze wel, de goedkope vluchtvaarmaatschappijen. Ze bieden de vluchten voor een prikkie aan en proberen vervolgens vooral aan bijverkoop te verdienen. Ze zijn daarom erg streng op gewicht en afmetingen van koffers bijvoorbeeld. Volgens Brandpunt Reporter bezuinigen ze zelfs op brandstof.
Op 26 juli 2012 hebben drie vliegtuigen van Ryanair, die vanwege het slechte weer boven de luchthaven van Madrid hadden moeten uitwijken, boven de luchthaven van Valencia een fuel mayday call moeten doen, omdat er sprake was van een fuel urgency. Zij zijn daarna veilig geland. Onder meer hierover en over de bedrijfscultuur binnen Ryanair, heeft Brandpunt Reporter twee uitzendingen gemaakt en uitgezonden. Ryanair eist rectificatie en het offline halen van de beelden. Volgens de rechter zijn de uitzendingen toegestaan.
Brandpunt Reporter over Ryanair
Naar aanleiding van de incidenten boven Valentia, is het team van Brandpunt Reporter onderzoek gaan doen en daar zijn 2 uitzendingen uit voort gekomen.
Allereerst bijkt dat vliegtuigen een bepaalde minimumhoeveelheid brandstof nodig hebben om veilig te kunnen landen. Het vluchtplan van Ryanair schrijft een bepaalde hoeveelheid, minimum benodigde, brandstof voor. Daarbij worden piloten aangemoedigd zo weinig mogelijk te tanken. Als ze dat niet doen blijken er ‘sociale sancties’ te volgen, zo meldt Brandpunt.
De minimumhoeveelheden die Ryanair voorschrijft zijn voldoende voor de geplande vlucht. Het is echter niet meer genoeg als de vlucht langer duurt, zoals het geval was op 26 juli 2012. Vanwege het slechte weer moest er namelijk gewacht worden met landen. Er worden dan tijdelijk rondjes gevlogen. Daar hadden deze vliegtuigen niet voldoende (extra) brandstof voor.
Daarnaast besteed Brandpunt Reporter in een andere uitzending aandacht aan de arbeidsomstandigheden van de piloten. Veel piloten blijken ‘contractors’, ofwel ZZP’ers te zijn en daardoor alleen betaald te krijgen als ze vliegen. Ze vliegen daarom ook als ze ziek of oververmoeid zijn, omdat ze het geld nodig hebben. Piloten mogen echter helemaal niet vliegen als ze ‘unfit to fly’ zijn, zegt Brandpunt.
LawStories in je mailbox?
Ongefundeerde beschuldigingen
Ryanair vond dat Brandpunt deze uitzendingen nooit had mogen maken. Wat ze zeggen zou niet waar zijn geweest.
Brandpunt heeft onderzoek gedaan naar de incidenten, door middel van interviews en documenten van Ryanair en van daarbuiten. Ze hebben meerdere malen aan Ryanair om een reactie en om een interview gevraagd. Meer dan een korte e-mail kregen ze niet. De uitzendingen en documenten uit het onderzoek, heeft Brandpunt op hun website geplaatst, zodat kijkers dit ook kunnen raadplegen.
Beschuldigingen en vrijheid van meningsuiting
Beschuldigingen zijn niet per definitie onrechtmatig. Dat wil echter nog niet zeggen dat een programma zomaar een bedrijf zo ernstig mag beschuldigen.
Twee rechten komen hier met elkaar in aanraking. Aan de ene kant die van KRO Reporter om een kritisch en opiniërend programma te maken (vrijheid van meningsuiting) en aan de andere kant het recht van Ryanair om niet lichtvaardig blootgesteld te worden aan verdachtmakingen en beschuldigingen. Deze rechten moeten tegen elkaar afgewogen worden.
Kort gezegd komt het er op neer dat KRO Reporter de uitzendingen wel op deze manier mocht maken, omdat de beweringen die zij doen of de bewerkingen die door de geïnterviewden gedaan worden, gesteund worden door feiten. Hiervan heeft Brandpunt documenten online geplaatst. Bovendien heeft Brandpunt meerdere malen aan Ryanair gevraagd een reactie te geven. Ryanair is daar nooit (uitgebreid) op in gegaan, waardoor zij hun kans op verdediging en wederhoor verkeken hebben. Het interview dat Ryanair uiteindelijk wel gegeven heeft, is niet meer meegenomen in de uitzending, maar is wel in zijn geheel op de website geplaatst.
Je kunt zelf de uitspraak nalezen of het dossier van KRO Reporter bekijken.
Handige Handvaten
Hierboven schrijf ik eigenlijk niets nieuws. De regels zijn duidelijk, het tegen elkaar afwegen van de rechten is waar de moeilijkheid zit.
Aan de ene kant bestaat er een vrijheid van meningsuiting, aan de andere kant het recht niet zomaar beschuldigd te worden.
Belangrijk is in elk geval om alle beweringen te kunnen onderbouwen met feiten. Hoe ernstiger de beschuldiging is, hoe beter je het moet kunnen onderbouwen.
Daarnaast kan nog van belang zijn welk medium er gebruikt wordt. Je kun je tenslotte voorstellen dat het lokale suffertje een stuk minder impact heeft dan een prime time TV uitzending op een landelijke zender. Hoe groter de inbreuk, hoe belangrijker het wederom is dat de beweringen goed onderbouwd zijn. De impact is namelijk groter.
Kortom: maak zelf een redelijke afweging. Ga je niet te ver en houdt je standpunt stand, dan mag het gepubliceerd worden.
Lees ook:
– Als je mening maar onderbouwd is
– Wij zijn China niet – toestemming en censuur
– In de media: “Ik ben bang dat ze mijn dochter vermoord”
– Vrijheid van Meningsuiting vs Eer en Goede Naam
– Hoe kan ik iemand zwart maken op internet?