Handelsnaamrecht in het kort
Geen enkel rechtsgebied kan in een enkele blogpost volledig beschreven worden. De laatste tijd komen er echter veel handelsnaam-, merken- en copycatproblemen voorbij. Daarom nu een paar basics met betrekking tot het handelsnaamrecht. Hoe krijg je een handelsnaam en hoe bescherm je deze?
Handelsnaam verkrijgen
Allereerst wil je een handelsnaam verkrijgen. Daarmee kun je de de door jouw gekozen naam voor je bedrijf beschermen onder de handelsnaamwet. Hoe zorg je dat je een handelsnaam krijgt? Daar hoef je niet erg veel voor te doen.
- Onderneming. Je moet een onderneming hebben. Dat wil zeggen dat je als onderneming naar buiten treedt om winst te behalen. Onderneming is hier dus niet hetzelfde als ondernemer voor de KvK of de Belastingdienst!
- Naam. Uiteraard heb je een naam nodig. Geen logo. Kleuren, tekens, lettertypen en dergelijke doen er niet toe en worden onder de handelsnaamwet ook niet beschermd. Deze naam mag, in tegenstelling tot een merk, best beschrijvend zijn, zolang er maar geen verwarring ontstaat.
- Voeren van de handelsnaam. Je moet de naam gebruiken voor de aanduiding van je bedrijf. Kortom, je moet de naam wel gebruiken. Bijvoorbeeld door het op je visitekaartjes en briefpapier te gebruiken, door het op je website te gebruiken en in je e-mail onderschriften te plaatsen. Potentiële klanten moeten jou onder die naam kennen of kunnen herkennen als het ware.
Het is dus niet nodig om de naam in het handelsregister bij de KvK in te schrijven. Dat is uiteraard wel verstandig, want als iemand wil weten of de handelsnaam nog beschikbaar is zullen eerst nagaan of de naam in het handelsregister is ingeschreven. Ook weigert de KvK in principe een nieuwe handelsnaam, als deze hetzelfde is als een die al bestaat binnen dat gebied en diezelfde branche.
LawStories in je mailbox?
Bescherming handelsnaam
Als je eenmaal een handelsnaam hebt, mag een ander niet meer deze zelfde handelsnaam gaan gebruiken. Het oudste recht gaat dus voor. Ook mag er niet een naam gebruikt worden die er zo sterk op lijkt dat er verwarring kan ontstaan bij het publiek. Verwarring wil zeggen dat het publiek, dus ook jouw (potentiële) klanten, de twee bedrijven niet goed meer uit elkaar kunnen houden en misschien zelfs denken dat ze bij bedrijf A iets kopen, terwijl ze in werkelijkheid bij bedrijf B hun aankoop doen.
Soms kunnen namen wel hetzelfde zijn of sterk op elkaar lijken, maar is er toch geen sprake van verwarring. Bijvoorbeeld omdat beide bedrijven in een heel andere branche werkzaam zijn of omdat ze in een ander geografisch gebied werken.
- Plaats. De bescherming is gedeeltelijk ook geografisch geregeld. Zo kan het zijn dat de bloemenwinkel bij jou in de buurt een naam heeft met alleen maar klanten uit de wijk, waardoor er in een andere wijk in dezelfde stad best nog een bloemenwinkel met dezelfde naam kan zijn, zonder dat er verwarring ontstaat. Het zou echter ook zo kunnen zijn dat je een onderneming hebt die juist in een groter gebied bekend is, waardoor jouw onderneming ook klanten uit omliggende dorpen en steden aantrekt. Met internet wordt dit geografische criterium al veel minder belangrijk. Veel webwinkels, bijvoorbeeld, versturen door het hele land en zijn ook door het hele land bekend. Dan wordt de handelsnaam dus ook door het hele land beschermd. Vergis je echter niet: dat je een website hebt en in theorie je diensten door het hele land aanbiedt, wil nog niet zeggen dat je ook op landelijke bescherming mag rekenen. Als jouw klanten alsnog voornamelijk uit je eigen regio komen, is de handelsnaam in dat gebied beschermd. Het gaat er uiteindelijk om in welk gebied de handelsnaam bekend is.
Is er nu een bedrijf (Y) dat eerst binnen een klein gebied bekend is en vervolgens in een steeds groter gebied bekend raakt, kan het zo zijn dat binnen dit grotere gebied er al een bedrijf (Z) met dezelfde naam en binnen dezelfde branche bestaat. In dat geval krijgt dit laatste bedrijf (Z) voorrang, want dit bedrijf was tenslotte binnen dat (eigen) gebied eerder bekend onder deze naam. Het groeiende bedrijf (Y) zal dan moeten wijken. Ook als er geen sprake is van nieuwe vestigingen of iets dergelijks. Nogmaals: het gaat om de bekendheid van de naam. - Branche. Het kan voorkomen dat er twee bedrijven met dezelfde naam binnen hetzelfde gebied actief zijn. Dat hoeft geen probleem op te leveren, zolang zij andere producten of diensten leveren, waardoor er geen sprake is van verwarring. Een bloemenzaak met dezelfde naam als de plaatselijke aannemer zal bijvoorbeeld geen verwarring veroorzaken. Prettig, want veel bedrijven gebruiken graag de achternaam van de oprichter als naam voor het bedrijf.
Sancties
Het onrechtmatig voeren van een bepaalde handelsnaam kan een boete tot €3.900,- opleveren. Daar heb je echter weinig aan als je zelf een conflict hebt met een ander bedrijf over de handelsnaam. Er zijn wel een aantal andere zaken die mogelijk zijn.
– Gebruik stoppen. Je kunt er, via de rechter, voor zorgen dat de ander de handelsnaam niet meer mag gebruiken binnen dit gebied en binnen deze branche.
– Schadevergoeding. Of het nu in geld is of in een andere vorm, je kunt schadevergoeding eisen.
Om dit voor elkaar te krijgen kan het prettig zijn eenvoudig aan te kunnen tonen dat jouw bedrijf al eerder deze handelsnaam voerde. Ondanks dat registratie van de handelsnaam bij de KvK niet verplicht is, zou het in een geval als dit wel handig uitkomen. De KvK zou tenslotte nooit antedateren.
Laatste tips
Heb je nu meerdere eenmanszaken of gebruik je voor jouw onderneming graag meerdere handelsnamen? Dat is geen probleem. Verstandig is dan wel om al deze handelsnamen in het handelsregister bij te laten schrijven. Daar heeft de KvK eenvoudige formulieren voor.
Zorg er vervolgens wel voor dat je de namen actief blijft gebruiken. Gebruik je de naam niet of niet voldoende, dan mag een ander er mee aan de haal gaan.
Is er net een erg bekend bedrijf gestopt? Het kan zo zijn dat dit bedrijf zo bekend was, dat een nieuwe onderneming niet zomaar deze naam voor dezelfde diensten of producten mag gaan gebruiken. Dan kan tenslotte de verwarring ontstaan dat het toch nog om het oude bedrijf zou gaan.
Is iemand anders jouw handelsnaam gaan gebruiken? De belangrijkste stap is om te vragen het gebruik van die naam te staken.
Een groot misverstand is ook dat de domeinnaam of het registreren van een domeinnaam al tot een handelsnaam zou leiden. Dit zijn echter twee verschillende rechtsgebieden.
Maakt een andere onderneming inbreuk op jouw handelsnaam? Pak ze aan!
Gebruik deze sommatiebrief!
Lees ook:
