Auteursrechtinbreuk. Eerst waarschuwen?
Heb je inbreuk gemaakt op het auteursrecht van de maker? Werk gebruikt van een ander, zonder toestemming, zonder gebruik te maken van een beperking op het auteursrecht. Of je dat nu expres hebt gedaan of niet, te goeder trouw was of niet, dat maakt voor het auteursrecht helaas niet uit. Maar de vraag is natuurlijk, had de maker je eerst moeten waarschuwen of mag er meteen schadevergoeding gevorderd worden.
Laatste update: 11 april 2019
Auteursrecht
Het auteursrecht is het recht van de maker om zijn/haar werk openbaar te mogen maken en te mogen verveelvoudigen. Dit worden ook wel de exploitatierechten genoemd. Dat zijn dus de rechten waarmee de maker geld kan verdienen.
De maker mag met deze rechten juist ook anderen verbieden om het werk openbaar te maken of te verveelvoudigen. Doet een ander dat toch, dan is dat een inbreuk op het auteursrecht van de maker.
Met toestemming mag alles. De maker en auteursrechthebbende kan dus vooraf met de gebruiker afspreken hoe het werk openbaar gemaakt en verveelvoudigd mag worden. Daarbij kunnen ook afspraken gemaakt worden over de morele rechten: de persoonlijkheidsrechten. Dit is onder meer het recht op naamsvermelding. Uiteraard kunnen dan ook afspraken gemaakt worden over een vergoeding.
LawStories in je mailbox?
Inbreuk Auteursrecht
Er is sprake van een auteursrechtinbreuk wanneer een werk onrechtmatig is gebruikt. Dat kan door verschillende omstandigheden komen:
- Het werk wordt anders gebruikt dan afgesproken
- Het werk wordt zonder toestemming gebruikt
Er is natuurlijk géén sprake van een inbreuk als je een beroep kunt doen op een beperking van het auteursrecht, zoals het citaatrecht of de parodie.
Als er sprake is van een inbreuk op het auteursrecht, heeft de maker/auteursrechthebbende en aantal rechten en mogelijkheden:
- De inbreuk moet stoppen
- Schadevergoeding of winstafdracht
- Alsof afspraken maken voor gebruik
Een maker/auteursrechthebbende moet binnen 5 jaar na ontdekking van de inbreuk zijn rechten handhaven. De maker/auteursrechthebbende mag zelf bepalen hoe hij/zij met de inbreuk omgaat. Er bestaat geen verplichting op handhaving.
Zo zijn er bijvoorbeeld makers die ervoor kiezen om helemaal niet te handhaven en anderen die bij kleine bloggers alleen vragen om het werk te verwijderen en pas schadevergoeding vragen wanneer er niet wordt meegewerkt. Hoe dit wordt aangepakt is dus aan de maker zelf en kan per inbreuk verschillen
Waarschuwing
Veel mensen zouden graag eerst door de maker gewaarschuwd worden, voor ze een schikkingsvoorstel onder hun neus geschoven krijgen. Waarom betalen als je meteen verwijdert en excuses aanbiedt?
Het is de verantwoordelijkheid van de gebruiker van het werk te zorgen dat hij/zij dit rechtmatig doet. Wanneer enkel een waarschuwing voldoende zou zijn, zou de gebruiker niet meer uit hoeven zoeken of het beeld rechtmatig gebruikt wordt. Immers is het risicoloos. Gewoon doen, niet bij nadenken, kan jou het schelen, beeld gebruiken en wachten op de waarschuwing. Kost niks, pakkans vaak ook nog klein en wat kan het de blogger schelen of de fotograaf nog wel brood kan kopen?
Waarschuwen is risicoloos en gratis inbreuk maken
Waarom er niet eerst gewaarschuwd hoeft te worden, is omdat je dan in feite risicoloos en gratis inbreuk kunt maken. Je zou er dan niet eens over na hoeven te denken of je wel goed bezig bent. Je wordt immers toch wel eerst gewaarschuwd dus als je dan maar snel genoeg verwijdert, heb je alsnog gratis gebruik kunnen maken van die content.
De maker heeft er in de tussentijd wel tijd, geld en moeite in moeten steken om de inbreuk op te sporen en de gebruiker op het onrechtmatige gebruik, op de inbreuk, aan te spreken. Het was toch juist de maker die het exploitatierecht had en die het recht heeft om geld te verdienen met zijn/haar werk? Nu kost dat maken van werk dus eigenlijk alleen maar geld.
De maker mag daarom altijd om schadevergoeding vragen, zonder eerst te waarschuwen. Ook als het werk maar kort online heeft gestaan, het artikel maar door weinig mensen is gelezen, de gebruiker te goeder trouw was, er niets is verdiend met het gebruik van het werk of de gebruiker toch alleen maar een goed doel had met het gebruik. Of een van de andere auteursrecht smoesjes.
3 Tips bij een inbreuk
Is er inbreuk gemaakt op jouw auteursrecht? Dit moet je doen!
Natuurlijk moet je laten zien dat je zelf de maker bent van jouw werk en dat een ander daar inbreuk op heeft gemaakt. Sluit uit dat er sprake is van een citaat, parodie of van embedden.
Bepaal de schade en bepaal je doel. Wat levert je het meeste op? Soms kun je beter iets anders als vergoeding vragen dan schadevergoeding in geld. Dat hangt natuurlijk ook van de inbreukmaker af en wat die jou zou kunnen bieden.
Schrijf vervolgens de inbreukmaker aan. Laat jouw werk zien, vertel hoe er inbreuk is gemaakt, onderbouw je schade, doe een schikkingsvoorstel en geef een deadline.
1) Verzamel bewijs!
2) Bepaal de schade
3) Schrijf de inbreukmaker aan
Lees ook:
- Auteursrechtsmoesjes: “Je had me moeten waarschuwen”
- Zo bewijs je de inbreuk
- Wat kun je doen bij een inbreuk op auteursrecht?
- Wat is een redelijke schadevergoeding?