Patricia Paay krijgt €30.000 voor embedden seksvideo
Embedden. Auteursrechtelijk toegestaan, mits het geen illegaal openbaar gemaakt materiaal is, zo weten we sinds de Sanoma/Geen Stijl zaak. Maar embedden kan ook zorgen voor een schending van eer en goede naam, zo weten we nu. Waarom heeft Geen Stijl dit risico genomen? Is het soms niet in het belang van de vrijheid van meningsuiting om toch onrechtmatig materiaal te embedden of ernaar te linken? Dat zou kunnen, maar dat moet de uitkomst van een belangenafweging zijn. Hier weegt het belang van Patricia Paay zwaarder dan dat van Geen Stijl.
Lees ook de vorige blogpost over dit volgens de rechter seksueel getinte filmpje.
Hoe werd het filmpje openbaar?
Het gaat om een privéfilmpje van Patricia Paay, waarvan zij nooit heeft gewild dat dit openbaar zou worden.
In de Telegraaf en later bij RTL Boulevard werd melding gemaakt van dat filmpje. Het werd daar niet vertoond. Er werd daar zelfs gemeld dat verdere verspreiding strafbaar zou zijn.
Het filmpje wordt gedeeld via WhatsApp, verschijnt op verschillende websites en op Twitter.
LawStories in je mailbox?
Seksvideo op GeenStijl embed
De tweet met video wordt vervolgens op GeenStijl embed, met de volgende tekst:
“NSFW. BOVEN WATER GEKOMEN. PLASSEKSVIDEO PAAY
(…)
Opgedoken op twitternet. U wilt het niet zien, wij willen het niet zien. U kijkt toch. Dit is internet, ongefilterd en een tikkeltje zout. Of het Paay is, weten wij niet zeker want bekende mensen nadoen kunnen zo nogal goed in de porno-industrie. Verder zeiken als te doen gebruikelijk in de comments.”
Uit het vonnis: “Na 1 uur en 27 minuten heeft GeenStijl.nl de embedded hyperlink naar de tweet van Eende(n)vangerNL van haar website verwijderd (zij was daartoe op dat moment nog niet gesommeerd), en vervangen door een link naar Google.nl met als tip te zoeken op “# [eiseres] ”
De klassieker: botsing grondrechten
Het is geen nieuwe situatie. Hier botsen weer twee grondrechten met elkaar: de vrijheid van meningsuiting en het recht op een privéleven en eer en goede naam. Het ene grondrecht houdt niet per se op waar het andere recht begint. Er moet daarom een belangenafweging gemaakt worden tussen de twee grondrechten.
Embedden: niet alleen een auteursrechtelijke discussie
In het vonnis wordt de discussie over embedden kort aangehaald. Over het algemeen gaat deze discussie inderdaad over het auteursrecht en of embedden in dat geval een openbaarmaking is.
“[…]het embedden van het filmpje heeft in de verschijningsvorm precies hetzelfde effect – en derhalve dezelfde nadelige gevolgen voor [eiseres] gehad – als het zelf door GSMedia c.s. online publiceren ervan.”
Hier gaat het echter niet om het auteursrecht, maar om de schending van de eer en goede naam van Patricia Paay. Geen Stijl heeft daar in “een faciliterende en zelfs aanjagende rol […] vervuld.”
Juist omdat Geen Stijl de link heeft geplaatst, hebben meer mensen het filmpje kunnen bekijken.
Geen Stijl heeft natuurlijk zoiets gezegd als: ‘Het was gemakkelijk op internet te vinden en onze bezoekers houden zich ook bezig met het zoeken naar dit soort filmpjes, dus we hebben er geen groter publiek mee bereikt.’ Waarom de rechter mooi antwoordde: waarom zou je dan nog linken? Touché.
Overigens heeft Patricia Paay kennelijk wel nog een beroep gedaan op het auteursrecht, maar daar gaat de rechter verder niet op in. Zij heeft het niet zelf gefilmd, dat is duidelijk. Verder was er geen akte van overdracht van het auteursrecht beschikbaar, waardoor niet bewezen kon worden dat het auteursrecht aan Patricia Paay was overgedragen.
Scheinheiligheid ten top
Je moet begrijpen, het ging Geen Stijl eigenlijk ook helemaal niet om het filmpje zelf. Het ging erom dat andere media schande spraken van de verspreiding van het filmpje, maar vervolgens wel dat filmpje gingen bespreken. Die hypocrisie wilde Geen Stijl aan de orde stellen. “Scheinheiligheid ten top.” Daarom zou de vrijheid van meningsuiting van Geen Stijl hier belangrijker moeten zijn en zwaarder moeten wegen dan het recht op eer en goede naam van Patricia Paay.
Draai om de oren kun je krijgen, Geen Stijl
Overweging 4.6.3 is zeker het lezen waard. Die begint als volgt:
“Opvallend is dat in het betoog van GSMedia c.s. op dit punt de rol van [eiseres] niet aanwezig is; er wordt louter verwezen naar een geëtaleerde vorm van hypocrisie die – ook in de gekozen bewoordingen van GSMedia c.s. zelf – niet ziet op het gedrag van [eiseres] en waar zij ook niet verantwoordelijk voor kan worden gehouden. Kennelijk heeft een voorafgaande afweging met de belangen van [eiseres] destijds niet plaatsgevonden, althans daar is niets over gesteld. Dat had wel op de weg van GSMedia c.s. gelegen. Ook thans komt zij niet verder dan de stelling dat de persvrijheid hier prevaleert, omdat de kwestie al groot was voordat GSMedia c.s. er aandacht aan besteedde. Maar dat summiere argument volstaat niet, alleen al niet omdat het wederom voorbij gaat aan de belangen van [eiseres] . Over de voornoemde hypocrisie berichten staat GSMedia c.s. natuurlijk vrij. De keuze van de wijze waarop zij dat doet in beginsel ook. Het is niet aan de rechtbank om te oordelen of dat op journalistiek verantwoorde en/of smaakvolle wijze gebeurt.”
Redacteuren persoonlijk aansprakelijk
De redacteuren werden door Patricia Paay ook persoonlijk aansprakelijk gesteld. Daarbij is kennelijk uitvoerig uit de doeken gedaan wat hun handelswijze was en waarom ze persoonlijk aansprakelijk gehouden konden worden.
Het verweer van de journalisten was volgens de rechter niet meer dan een algemeen verweer dat een dergelijke aansprakelijkheid een ‘chilling effect’ zou hebben en daarom niet zou kunnen. Ze hebben hun eigen aansprakelijkheid volgens de rechter niet voldoende betwist.
Vooral het procesrecht lijkt de redacteuren hier de das om te doen.
Geen portretrecht of AVG
Ook portretrecht en de Wbp en AVG zijn nog ingeroepen in deze procedure. Daar gaat de rechter verder niet op in.
Het gaat hier namelijk al om de botsing van grondrechten, de eer en goede naam. Bespreking van het portretrecht en de AVG zou dan niets toevoegen.
Ach, bij het portretrecht zouden we dezelfde belangenafweging maken, dus daar maakt het inderdaad niet zo veel voor uit.
Artikelen mogen online blijven staan
De artikelen over het filmpje mogen wel online blijven staan. De links naar de video zijn inmiddels verwijderd.
Dit mag om twee redenen:
- Patricia Paay heeft haar vorderingen en argumenten verder nooit gericht tegen de artikelen zelf, maar alleen tegen het embedden van de video en linken naar de video.
- Daarnaast is het onderwerp natuurlijk wel belangrijk voor het publiek debat. Hier gaan argumenten van Geen Stijl wel op dat de vrijheid van meningsuiting hier opweegt tegen de eer en goede naam. De artikelen ook verbieden zou de vrijheid van meningsuiting te veel beperken.
Gevorderde schade door Patricia Paay
- €200.000,- materiële schadevergoeding, omdat er 7 opdrachten door de verspreiding van deze video niet door zouden zijn gegaan. De gemiddelde waarde van een opdracht zou €20.000,- zijn.
- €250.000,- immateriële schadevergoeding
De materiële schadevergoeding was onvoldoende onderbouwd. Slechts twee summiere e-mails zouden deze schade moeten hebben aantonen. Verder heeft Patricia Paay nog verwezen naar de schade die haar man en dochter zouden hebben geleden, maar zij zijn geen partij bij dit proces, waardoor die schadevergoedingsvorderingen (scrabblewoord) moesten worden afgewezen. Ze heeft in zijn geheel haar materiële schade, de zogenaamde opdrachten die niet door zouden zijn gegaan, niet kunnen aantonen. Ze krijgt daarom helemaal geen materiële schadevergoeding toegewezen.
Ze krijgt wel immateriële schadevergoeding. Omdat er sprake is van een inbreuk op haar persoonlijke levenssfeer, op haar eer en goede naam, staat vast dat daarvoor een schadevergoeding betaald moet worden. Alleen de hoogte daarvan moet per geval bepaald worden. De rechter maakt duidelijke afwegingen. Ja, door Geen Stijl en de twee redacteuren was zowel via de website als via Twitter de video gemakkelijker te vinden en heeft het meer mensen bereikt. De video stond echter ook op andere websites, is via WhatsApp verspreid en is veel besproken in de media. De immateriële schade is daarmee niet volledig toe te rekenen aan Geen Stijl en de twee redacteuren.
Daarom komt de rechter uit op een immateriële schadevergoeding van €30.000,-
De proceskosten komen neer op €2.613,56. Dat zijn uiteraard niet alle door Patricia Paay gemaakte kosten. Die zijn veel hoger. We werken in Nederland op basis van een soort puntensysteem. Alleen bij zaken van intellectuele eigendomsrecht, zoals auteursrecht of merkenrecht, is het tot op zekere hoogte mogelijk dat de wederpartij veroordeeld wordt alle proceskosten te vergoeden.
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl
Heb jij ook problemen met portretrecht of je eer en goede naam of wil je dat soort problemen juist voorkomen? Wij kunnen helpen!