Hoe kun je aantonen dat je het auteursrecht op een foto hebt?
Je auteursrecht is geschonden. Je schrijft een brief en eist schadevergoeding. Vervolgens krijg je een mailtje terug: de inbreukmaker wil eerst wel eens weten of jij wel de auteursrechthebbende bent. Hoe toon je dat aan?
Je bent al snel een maker van een werk
Je bent de maker van een werk, wanneer je een werk, zoals een foto, gemaakt hebt die creatief genoeg is. Ofwel, die een ‘eigen en oorspronkelijk karakter’ heeft en ‘een stempel van de maker’ draagt. Heb jij dat werk gemaakt, ben je de maker. Daar bestaan wel wat uitzonderingen op, waarover later meer. Meestal is de vraag niet zozeer of je de maker van dat werk bent, maar of je dat ook kunt bewijzen. Soms trekt de tegenpartij werkelijk alles in twijfel wat er maar in twijfel te trekken valt, om zo veel mogelijk verwarring te zaaien.
LawStories in je mailbox?
Naam van de maker op of bij het werk
In eerste instantie wordt de persoons wiens naam op of bij het werk (de foto) vermeld wordt, als maker van dat werk aangemerkt. Een tegenpartij mag daar bewijs tegenin brengen. Maar het uitgangspunt is dus dat de naam die op of bij een werk wordt genoemd, de naam van de maker van het werk is.
Een klein watermerkje met naam in de foto en/of in de EXIF of IPTC data van de foto, heeft dus best wat waarde. Als het niet helpt tegen de ‘diefstal’ zelf, helpt het in elk geval achteraf bij het aantonen dat jij de maker was van die foto. Een disclaimer of copyright notice waarin je uitlegt dat alle foto’s op jouw website door jou gemaakt zijn, kan dus ook helpen.
Als je een pseudoniem gebruikt, zorg dan dat je ook aan kunt tonen dat specifiek jij onder dat pseudoniem werkt en niet iemand anders. Eventueel mag dan ook de uitgever namens jou optreden. Als ‘uitgever’ zou je eventueel ook een blog kunnen zien die (gast)blog publiceert.
Als jouw naam bij of op het werk staat, moet de tegenpartij bewijzen dat jij toch niet de maker bent.
EXIF en IPTC
IPTC data kun je zelf gemakkelijk aanpassen. Dat kan bijvoorbeeld in foto-organisatieprogramma’s zoals iPhoto, Aperture en Lightroom. Bij Credit en Copyright vul je vervolgens je eigen naam in. Deze data blijven bij de foto horen. De meeste ‘dieven’ halen een foto van een website en plaatsen deze gewoon weer op hun eigen website. IPTC data blijft dan behouden. Daardoor kun je het gemakkelijk terugvinden. De IPTC data moet actief gewijzigd worden om je naam er vanaf te kunnen halen.
Ook in de EXIF data kun je de foto een unieke naam- en nummer meegeven.
Digitaal is altijd te manipuleren
Niet elke rechter of tegenpartij heeft evenveel technische kennis. Soms worden ze alleen al van de wijs gebracht door te zeggen ‘van dit screenshot kunnen we niet afleiden dat het op de computer van de eiser heeft gestaan’. Bovendien vallen EXIF en IPTC data natuurlijk te veranderen en manipuleren. Het kan daardoor erg lastig worden om aan te tonen dat een foto echt van jou is. Daarom is het extra belangrijk om bij de openbaarmaking je naam te vermelden. De wet geeft je daarmee namelijk een extra voorsprong, omdat de ander tegenbewijs moet leveren.
De maker is de auteursrechthebbende
Meestal is de maker ook de auteursrechthebbende. Niet altijd, bijvoorbeeld omdat auteursrechten zijn overgedragen of het auteursrecht toekomt aan de werkgever en in sommige gevallen aan een opdrachtgever.
Het overdragen van auteursrecht moet met een akte. Die overdracht op zich is dus nog wel makkelijk te bewijzen. Heb je in loondienst een werk vervaardigd, komt het auteursrecht aan de werkgever toe. Heb je in opdracht een werk gemaakt, waarbij je nauwelijks eigen (creatieve) keuzes kon of mocht maken, dan is de opdrachtgever de auteursrechthebbende geworden.
Inbreukmakers aanpakken
Heeft iemand jouw auteursrecht geschonden? Spreek ze er dan op aan!