Auteursrecht smoesjes: Het werk is gewijzigd
Soms denken mensen wel eens dat er op een gewijzigd werk geen auteursrecht rust. Althans, dat de oorspronkelijke maker daar dan geen auteursrecht op heeft. Dat is echter niet waar. Wanneer je een werk wijzigt, bijvoorbeeld door te photoshoppen, een collage te maken, een deel uit te knippen of iets toe te voegen, maak je daarmee inbreuk op het auteursrecht van de oorspronkelijke maker. Ook al ontstaat er wellicht รณรณk een nieuw auteursrechtelijk beschermd werk.
Verminking van het werk
Sterker nog, een werk veranderen, aanpassen, wijzigen of hoe je het ook wilt noemen, kan verminking zijn van het werk. Het is een van de persoonlijkheidsrechten van de maker van het oorspronkelijke werk, waarmee de maker juist tegen deze verminking op kan treden.
Veranderen van een werk is, in Nederland, juist een inbreuk op auteursrecht.
LawStories in je mailbox?
Er is een nieuw werk ontstaan
Het kan best zijn dat je door het wijzigen van het werk een nieuw werk hebt gemaakt, maar het oorspronkelijke werk nog wel te herkennen is. De auteursrechtelijke trekken zijn nog steeds te zien.
Het nieuwe werk met wijzigingen is misschien wel zo origineel dat er een nieuw werk is ontstaan. Op dat nieuwe werk heeft de maker van de โwijzigingenโ dan het auteursrecht. Niet alleen op de wijzigingen zelf, maar juist op het geheel.
Probleem: omdat er ook een ander werk voor gebruikt is, wordt er op dat originele werk inbreuk gemaakt. Daardoor kun je ook het nieuwe werk niet zonder toestemming gebruiken. Bummer!
Weet je nog: Cariou en Prince
Je kunt je misschien de rel over de fotoโs van Cariou nog wel herinneren. Prince bewerkte de fotoโs van Cariou door er als het ware overheen te schilderen. In Nederland zou dat verminking van het werk betekenen. Daar is in elk geval toestemming voor nodig. In Amerika viel dit kennelijk onder Fair Use, omdat er kunst van gemaakt was. In Nederland kennen we geen Fair Use.
Parodie
De enige exceptie die in Nederland het dichtst bij bovenstaande in de buurt komt is de parodie. Het is bij een parodie zelfs nodig dat het oorspronkelijke werk nog te herkennen is. Je moet dan als het ware een grap maken over het oorspronkelijke werk. Die grap mag ook weer niet te veel afbreuk doen aan het oorspronkelijke werk. Dat kan een dun lijntje zijn.
Een werk veranderen geeft geen recht op gebruik
Een werk veranderen geeft dus nog geen recht op gebruik. Tenzij je er een parodie van hebt gemaakt.
Vraag daarom altijd om toestemming of gebruik werk waarvoor geen toestemming nodig is. Volledig eigen werk maken is natuurlijk altijd de mooiste optie!
foto: links โ origineel van Cariou, rechts โ bewerking van Prince
Lees ook:
โ Richard Prince en Patrick Cariou treffen schikking
โ Collages en Samengestelde blogs, wat mag er van het auteursrecht?
โ Auteursrecht smoesjes: er stond geen naam bij
โ Auteursrecht: naamsvermelding
โ Plagiaat