Twitter en het citaatrecht
We delen er met zijn allen op los via Twitter en andere social media kanalen. Dat is leuk, want zo kom je achter nieuwe informatie, onderzoeken, blogs etcetera. Als we iets leuks zien of lezen maken we daar vaak een foto of screenshot van en delen dat. Een twitterende bestuursrechter vroeg of dat mocht.
Citaat
Voor een citaat zijn een aantal zaken van belang.
– rechtmatig openbaar Allereerst moet het werk waaruit je wil citeren al rechtmatig openbaar gemaakt zijn. Geen familiearchieven of content achter slot en grendel.
– hoeveelheid De hoeveelheid die je citeert moet redelijk zijn. Dat wil meestal zeggen: geen volledige artikelen of hele hoofdstukken uit boeken. Hier bestaan geen vaste percentages voor.
– verhouding De omvang van het citaat moet in verhouding staan met de bespreking van het citaat. Het citaat moet niet de hoofdmoot vormen, maar mag slechts (een klein) onderdeel zijn van waar je het citaat in of bij gebruikt.
– doel Je mag een citaat alleen gebruiken in een bespreking, aankondiging, polemiek etc.. Geen plaatje bij een praatje, maar de tekst moet echt gaan over het citaat. Bij een bespreking van een boek mag je een citaat gebruiken of je gebruikt een stukje scène uit een film bij de recensie over die film.
– persoonlijkheidsrechten Je mag het citaat ondertussen natuurlijk niet verminken en het werk niet sterk wijzigen.
–naam- en bronvermelding Bij een citaat zul je altijd de naam van de maker moeten vermelden en indien mogelijk vermeld je ook de bron. Online is dat natuurlijk het liefst een (tekst)link naar de bron.
LawStories in je mailbox?
Is er een probleem met citeren op Twitter? Potentieel wel. Je hebt tenslotte maar 140 tekens. Dan kom je al snel klem te zitten met de verhouding. En dan heb ik het nog niet eens over naam- en bronvermelding gehad.
Ook bij het doel kom je naar mijn mening in de problemen. In 140 tekens schrijf je nog geen beoordeling of andere uiting met vergelijkbaar doel. Ik vergelijk de tweet met een onderschrift bij een foto. Buiten Twitter zou dat nooit een citaat van de foto op kunnen leveren. Daarom op Twitter ook niet. Laat staan wanneer niet alle 140 tekens gebruikt worden.
De enige potentiële mogelijkheid die ik zie, is wanneer een citaat gebruikt wordt in een reeks tweets van 1 persoon, een monoloog, die samen wel een beoordeling of uiting met vergelijkbaar doel kunnen vormen.
Een foto maken van een artikel en dat tweeten, is dat een citaat? Naar mijn mening kun je met één tweet te weinig toevoegen, waardoor je van zo’n foto geen citaat kunt maken. Ongeacht de kwaliteit van de foto overigens. Leesbaar is leesbaar, de kwaliteit doet er niet toe.
Alleen een titel en ondertitel als foto tweeten lijkt me veel minder bezwaarlijk. In 140 tekens kun je daar veel meer aan toevoegen.
Link
Voor veel plaatjes en artikelen geldt dat ze al ergens anders op het internet rechtmatig openbaar zijn gemaakt. In plaats van een screenshot of een foto, is een link delen veel veiliger. Je verwijst daarmee alleen naar de vindplaats. Er is geen sprake van een citaat waardoor je daarmee ook niet de mist mee in kunt gaan. Let er wel op dat het geen inline link of embedded link is.
Overige Social Media
In het geval van Facebook, LinkedIn en Pinterest is de ruimte om tekst bij een citaat toe te voegen zo groot, dat het naar mijn mening mogelijk moet zijn binnen die social media kanalen om wel gebruik te maken van de citaatexceptie, mits er uiteraard voldaan is aan alle vereisten.
Lees ook:
– Auteursrecht: Citaat
– Blog en een beeldcitaat
– Waarom mag ik geen quote gebruiken?
– Kluun deel 1: Moest zijn site echt op zwart?
