Wat je niet te zien kreeg in PowLitie
Portretrecht en de media. Juist omdat televisie zo’n ingrijpend medium is luistert het daar nauwer om te bepalen of de foto wel gepubliceerd mag worden. Er is eerder sprake van een redelijk belang aan de zijde van de geportretteerde zo je wilt. Vandaar dat een tijd geleden er een uitspraak van de rechtbank Amsterdam kwam over het programma PowLitie van PowNed. Dit programma ging duidelijk een portretrechtelijke grens over. En nog een andere door de verdachte al als dader aan te merken. Waarom? Dat lees je hieronder.
Powlitie
“Powlitie laat zien hoe met het gebruik van moderne technologie iedereen boeven kan vangen. En boeven vangen, dat deden we.”
Dat Powned een omroep is die niet al te genuanceerd te werk gaat is wel algemeen bekend. Dit keer wilden ze echter nog een stapje verder gaan, kennelijk. Een mooi staaltje eigenrichting kwam er aan te pas: ze gingen ‘boeven vangen’. Voor het nieuwe televisieprogramma Powlitie filmden ze dat. De beelden zouden met personen volledig herkenbaar in beeld uitgezonden worden. In dit geval hadden de programmamakers scooters neergezet met een trackingsysteem en camera, zodat de ‘boeven’ eenvoudig opgespoord konden worden. In het promofilmpje was al te zien dat de boef ‘door burgers werd achtervolgd, tegen de grond gewerkt en vastgehouden in afwachting van de komst van de politie’.
LawStories in je mailbox?
Privacy en Portretrecht
De opnames waren twee weken voor uitzending gemaakt. De verdachte/geportretteerde was er dus van de opnames op de hoogte. Tegen uitzending kun je echter niet al te veel doen als je verder onherkenbaar in beeld bent. Kennelijk is de verdachte ervan uitgegaan dat PowNed wel discreet zou handelen en het programma in het maatschappelijk belang gemaakt zou worden en niet enkel in het belang van PowNed.
Op een gegeven moment doken er echter promofilmpjes op voor het programma. Niet gek natuurlijk, maar daar bleek de verdachte herkenbaar in beeld te zijn. Dit filmpje was in elk geval te vinden op de website van PowNed/Powlitie en op YouTube. In elk geval is daar hier nog steeds wat van terug te zien.
Rechtszaak
Uiteindelijk werd er een kort geding aangespannen dat plaatsvond op de dag van uitzending van de betreffende aflevering, 24 maart 2012. De verdachte eiste dat hij onherkenbaar in beeld zou worden gebracht. PowNed zei daarentegen dat ze het publiek wil informeren en met de beelden een maatschappelijk belang wordt gediend. Aangezien het hier om een verdachte gaat (volgens PowNed ging het uiteraard om een dader) vonden ze al helemaal dat er geen drempel meer kon bestaan. De rechtbank zag dat maatschappelijk belang ook wel in, maar vond het niet nodig dat de verdachte herkenbaar in beeld zou komen. Het doel kon ook zonder herkenning bereikt worden. Voor het overbrengen van de boodschap is niet nodig te weten wie het gedaan heeft.
Beetje Vreemd
Volgens PowNed was nog niet duidelijk in welke context de beelden gebracht zouden worden die avond. Nu al ingrijpen mocht daarom niet, want dat zou censuur zijn. Dat valt wel mee denk ik, want het verhaal mogen ze nog steeds vertellen. Wat daarna volgde leek mij wat tegenstrijdig met het voorgaande. De tijd was te kort om de verdachte nog onherkenbaar te maken. Terwijl ze daarvoor nog aangaven niet te weten in welke context dit fragment geplaatst zou worden. Ik zou dan denken dat de uitzending kennelijk nog niet af is en er dus ook nog een mogelijkheid bestaat de verdachte onherkenbaar te maken. Maar wellicht liggen daar technische problemen aan in de weg.
Wat kunnen we hier van leren
Google maar eens goed. De verdachte is nog steeds via verschillende kanalen en mogelijkheden in dit verband online te vinden. Als de beelden eenmaal gemaakt en vooral uitgezonden zijn, is het kwaad dus eigenlijk al geschied. Verbod op uitzenden of het gebod de persoon onherkenbaar te maken is dan niet altijd voldoende. Schadevergoeding zou mij dan niet vreemd voorkomen. Hoe dat in dit geval verder is afgelopen weet ik niet. De zaak waar we het hier over hebben was een Kort Geding. Daarna bestaat altijd nog de mogelijkheid een zogenaamde bodemprocedure te starten, waarbij er meer tijd en aandacht voor de zaak is.
In dit geval zou ik zeggen dat het een omstandigheid is waarvan PowNed zelf ook al in had kunnen schatten dat ze dit niet ongestraft uit zouden mogen zenden. Juist door de combinatie met TV. Gebeurd zoiets toch, dan zou ik me als geportretteerde goed bij laten staan.
Lees ook:
– Portretrecht
– Platter & Dikker
– Workshop Portretrecht
